Twee aanwinsten Historisch Museum De Bevelanden
Arend van der Wel, met dank aan de conservators van het HMDB
Duits schilderij van Zuid-Bevelands
meisje
In augustus vorig jaar kreeg het Historisch
Museum De Bevelanden (HMDB) een mail
met foto's van kunsthandel Koskull in
Heubach, Duitsland. De vraag was of het
museum interesse zou hebben in de aan
schaf van een olieverfschilderij van Hedwig
Hausmann-Hoppe uit 1894. Maximilian
Baron von Koskull maakte in zijn mail
uiteraard ook duidelijk waarom hij het
museum benaderde: het schilderij toonde
een lezende jonge vrouw in de protestantse
klederdracht van Zuid-Beveland in de peri
ode 1850-1870. Per kerende mail antwoord
de het museum belangstelling te hebben en
vroeg naar de herkomst van het schilderij,
Afb. 1. Zuid-Bevelands meisje, door Hedwig
Hausmann-Hoppe. (Collectie HMDB.)
omdat het museum de museale richtlijnen
correct wil naleven en meedoet aan het
onderzoek naar museale verwervingen na
1945. Von Koskull vertelde daarop dat het
schilderij privé-bezit was uit de omgeving
van Heidelberg. De eigenaar overleed en
de erfgenamen besloten de nalatenschap,
waaronder dit schilderij, te veilen. De
nabestaanden wisten verder niets van de
eigendomshistorie van het schilderij en Von
Koskull constateerde vervolgens dat dit
werk niet in de databank van LostArt voor
komt. Daarmee was de herkomst van het
werk dan wel niet zonneklaar, maar werd
ook duidelijk dat aanschaf geen bezwaar
zou opleveren. Het bestuur van de vereni
ging Vrienden van het HMDB besloot tot
aanschaf over te gaan en het schilderij aan
het museum te schenken. Eind september
kwam het schilderij in Goes aan en het
hangt nu voor iedereen makkelijk te bekij
ken in het museumcafé.
Over de schilderes Hedwig Hausmann-
Hoppe is weinig bekend. Ze werd geboren
in 1865 en woonde en werkte vooral in
Berlijn, waar ook dit schilderij is gemaakt.
Opmerkelijk is dat niet bekend is waar en
wanneer Hedwig is overleden; dat moet wel
na 1922 zijn geweest. Ook over haar oeuvre
is verder nauwelijks iets bekend, wel dat
het vooral uit portretten, landschappen en
stillevens bestaat. Kijkend naar het schil
derij vraagje je natuurlijk af of de toen
28- of 29-jarige Hedwig op Zuid Beveland
is geweest. Of zou ze in haar atelier in Ber
lijn een plaatje hebben nageschilderd? Het
meisje draagt nog een manke 1 (jak) met
daarin de doek en beuk. De mankei ver
dwijnt later uit de dracht en de doek neemt
daardoor in omvang toe. Ze draagt verder
een kleine bovenmuts met smalle kanten
strook, kleine stikken (oorijzers) en bolspel-
den. De argeloze kijker wordt wellicht voor
al geprikkeld door de vraag wat voor een
groteletterboek de serene jongedame met
geloken ogen eigenlijk leest. Een bijbel, een
33