middenstandsdochters voor het onderwijs in
taal, rekenen en handwerken naar school.
Niet ieder meisje in het gezin volgde de
handwerkopleiding; het is aannemelijk dat
ze een zekere aanleg voor het omgaan met
naald en draad moesten hebben. Zo zijn van
de zussen van Anna Maria geen stoplappen
bekend. De stoplap functioneerde wel als
getuigschrift van het meisje wanneer zij la
ter zelf de kost ging verdienen, bijvoorbeeld
door onderwijs te geven. Uit genealogisch
onderzoek blijkt dat deze 'handwerkmeis
jes' geregeld de uitbaatster waren van een
manufacturenwinkel. Trouwde het meisje
en was ze in de positie dat ze leiding moest
geven aan personeel, dan kwam haar ken
nis van textiel en haar vaardigheid in het
onzichtbaar herstellen ervan goed van pas.
Borduurlap en stoplap
Alle stoplappen hebben dezelfde opbouw, al
leen de plaats van de verschillende stoppen
kon het meisje zelf bepalen. Dat de meisjes
uit de gegoede kringen kwamen, blijkt ook
uit de materialen die zij gebruikten: garen
van zijde en goede stoffen om op te bordu
ren. Over het algemeen wordt aangenomen
dat een meisje eerst een merklap maakte en
daarna de stoplap, maar hier is nog geen af
doend bewijs voor gevonden. Wel is er in de
collectie van het museum een borduurlap,
die is gemaakt door Maria Suzanna van
der Heys, door onderwijs van Cornelia van
Assendelft in 1793, het laatste jaar waarin
er door haar onderwijs werd gegeven. Van
Maria Suzanna is geen stoplap bekend en
dat doet veronderstellen dat de meisjes
konden kiezen wat ze wilden maken. Een
borduurlap is gemakkelijker dan een stop
lap. Voor zover we nu weten, zijn er geen
borduurlappen bekend van de meisjes die
een stoplap hebben gemaakt. Over de bor
duurlap van Maria Suzanna van der Heys
is al eerder een artikel verschenen in de
Spuije (nr. 59, zomer 2003). Inmiddels zijn
door nader onderzoek meer gegevens be
kend over haar leven. Maria Suzanna van
der Heys is omstreeks 1780 in Middelburg
geboren. Zij trouwde met Daniël Lootens,
tekenleraar en klokkenist in Middelburg.
Het paar kreeg twee kinderen: dochter Ma
ria Suzanna en zoon Daniël August.
Bericht van het Bestuur van de Vereniging 'Vrienden
van het Historisch Museum De Bevelanden'
Het bestuur van de Vereniging 'Vrienden
van het Historisch Museum De Bevelan
den' heeft in haar bestuursvergadering van
22 april 2014 het volgende besloten ten
aanzien van het verstrekken van het blad
'de Spuije':
Ieder lid krijgt een nummer van 'de Spuije'
toegezonden. Ook als zowel de man als de
vrouw of partner lid zijn. Als u twee exem
plaren te veel vindt, dan geeft het bestuur
u deze tip: geef dan het voor u overbodige
exemplaar weg aan iemand uit uw directe
omgeving of kennis
senkring. Dit is een
goede reclame voor
zowel de Heemkun
dige Kring als voor de
"Vrienden'.
De enkele uitzonde
ringen die er al zijn,
blijven gehandhaafd.
Een vriendelijke groet, namens voornoemd
bestuur,
Cees van den Bovenkamp, secretaris
32
Bronnen:
J. Adriaanse, Wandelingen door Goes in de 18e eeuw, Goes
2005.
F. van Dijk, Mr. Laurens Pieter van de Spiegel, Raad en
Burgemeester van Goes, Assen 1963.
rr; tr.
