De Perponcher Sedlnitsky: een Europese familie en
hun band met Zuid-Beveland
Marian Lenshoek, met veel dank aan J.A.N. Lenshoek
(Administratiekantoor Lenshoek in
Kloetinge is sinds 1834 rentmeester voor de
Zeeuwse bezittingen van de familie
De Perponcher Sedlnitsky).
Belangrijk moment in november 2013 was
het tweehonderdjarige bestaan van Neder
land als koninkrijk. Op 30 november 1813
zette erfprins Willem Frederik van Oranje
Nassau vanaf een Engels fregat voet aan
wal op het strand van Scheveningen. De
zoon van stadhouder Willem V, die met zijn
familie naar Engeland was gevlucht toen
de Fransen Nederland bezetten, keerde
terug om te worden ingehuldigd als koning
Willem I.
De missie naar Londen om de toekomstige
koning te vragen het vrije Nederland te
besturen werd ondernomen door de diplo
maat Jacob Fagel en de militair Hendrik
George de Perponcher Sedlnitsky. Juist
deze laatste is voor Zeeland bijzonder in
teressant, vanwege de lange band van zijn
familie met deze provincie.
Dit artikel schetst de betrokkenheid die
verschillende generaties van de familie de
Perponcher Sedlnitsky hadden met Zeeland
en in het bijzonder met Zuid-Beveland.
Hendrik George graaf de Perponcher Sedl
nitsky was een telg uit een interessant
Europees geslacht, oorspronkelijk Frans,
dat zich na een periode van tweehonderd
jaar in Nederland uiteindelijk in Duitsland
vestigde. Over individuele Perponchers*
Afb.l. Jacob Fagel en Hendrik George de
Perponcher bij Prins Willem Frederik in
Londen, 21 november 1813. Prent van
A. Vinkeles naar een tekening van J. W. Pie-
neman. (Bron: Koolemans Beijen, G.J.W. en
Beets, N., Historisch gedenkboek der her
stelling van Neêrlands onafhankelijkheid
in 1814, Haarlem 1912-1913.)
is veel geschreven. Minder bekend is hun
binding met Zeeland, en dan in het bijzon
der met Zuid- en Noord-Beveland (Kats),
Walcheren (Middelburg en St. Joosland) en
Zeeuws-Vlaanderen.
Over hun Zeeuwse periode, waar ze vooral
op Zuid-Beveland enorme oppervlaktes
grond, hofstedes, dijken en de bijbehorende
ambachtsheerlijke rechten in bezit hadden,
is veel bekend maar nog weinig gepubli
ceerd.1' Van midden zeventiende eeuw tot
midden negentiende eeuw hadden de
Perponchers op militair en bestuurlijk ni-
2
GEHOOR DER HEEREN JACOB FAGEL EN HENDRIK
DE PERPONCHER BIJ DEN PRINS VAN ORANJE TE
LONDEN, op den 21 November 1813. PRENT VAN A. VIN.
KELES NAAR EEN TEEKEN|NQ VAN J, W. PIENEMAN.
