twaalfjarige oudste zoon, Pieter Johannes
van Voorst Vader (1805-1869), de stamva
der van de familietak Van Voorst Vader,
was betrokken bij het inmetselen van een
baksteen, fraai gemarkeerd met de vol
gende tekst: 'P.I.v.V.V. 7/12 1817'(de datum
wordt ook door de auteurs van dit artikel
geïnterpreteerd als 12 juli, niet als 7 de
cember).141 W.L. Vader liet de manege behe
ren door een arbeider, die ongeschikt was
geworden voor werk in zijn meekrapstoof.
De koetspaarden van de familie Vader wer
den er afgericht en afgereden. Jacob Vader
had volgens de belastingregistratie in 1867
elf paarden: drie voor de koets (waarvoor
hij belastingplichtig was) en acht voor de
landbouw (geen belastingplicht). Paarden
voor onder den man worden niet vermeld,
maar mogelijk werd er in de manege ook
paard gereden, vooral in de winter, want in
de zomer kon dat op SorgwijckZo mocht
de vrouw van Willem J. Vader van 's-Gra-
venpolder, Paulina C. Vader van 's-Graven
polder - Kolff (1844-1932), graag op Sorg
wijck paardrijden als zij vanuit Den Haag
haar buiten op Noord-Beveland bezocht.
Toen op het eind van de negentiende eeuw
de meekrapstoof De Roos in Geersdijk,
in 1836 mede op initiatief van Willem L.
Vader gebouwd, geen bestaansreden meer
had wegens het instorten van de handel in
meekrap (de wortel levert een rode kleur
stof, alizarine, wat in de jaren 1870 in syn
thetisch bereide vorm beschikbaar kwam),
raakte het daar werkende personeel werk
loos, onder andere Celis Heijboer, die van
Tholen kwam. Willem J. Vader van 's-Gra-
venpolder bood Celis in 1896 de manege
te huur aan. Celis Heijboer en zijn zonen
Bram en Ko, die in Wissenkerke woonden,
gebruikten het gebouw als schuur voor
hun transportbedrijf en boerenbedrijf (ze
pachtten land buiten het dorp).15 Ca. 1917,
na het overlijden van Willem J. Vader van
's-Gravenpolder, is het gebouw van de voor
malige manege verkocht aan Heijboer. In
1977 is het gebouw afgebroken.151
5. Voorstraat, huidige nr. 26 (afb. 5): ca.
1869 gebouwd in opdracht van Jacob's zoon
Willem J. Vader van 's-Gravenpolder (1839-
1916), een statig dubbel herenhuis. Willem
Afb. 4a. De overdekte manege van de fa
milie Vader, gebouwd in 1817, afgebroken
in 1977, gelegen achter het huis van Jacob
Vader.
J. Vader was 1873-1894 de derde burge
meester van Wissenkerke uit de familie
Vader, hij volgde als zodanig zijn vader op.
Na zijn burgemeesterschap woonde hij in
Den Haag, net als eerder zijn vader, hoewel
hij, best opmerkelijk, 1895-1901 in Wissen
kerke gemeenteraadslid was en 1890-1907
lid van de Provinciale Staten van Zeeland.
Dhr. Kramer: De eerste twee burgemeesters
van Wissenkerke uit de familie Vader heb
ben het goed gedaan. Maar deze man, de
derde Vader-burgemeester, die heeft het
verknald.161 Hij was sociaal minder vaardig
dan zijn vader en stond op zijn strepen,
zijn conflicten werden besproken tot in de
Goessche Courant. Hij schijnt nogal eens
afwezig te zijn geweest, op reis met zijn
vrouw, met wie hij in 1869 trouwde (het
huwelijk bleef kinderloos). Waarnemend
burgemeester was dan dhr. J. van Schou
wen (1823-1890), getrouwd met Sara van
Hee (1834-1915) en overgrootvader van
dhr. A.M. Kramer. Als pachtheer met een
landbouwkundige opleiding bemoeide Wil
lem J. Vader zich met het landbouwbeleid
van zijn pachters, niet altijd tot vreugde
van die pachters: hij was behoorlijk con
servatief, zodat kunstmest soms 's nachts
werd uitgereden om aan het kritisch oog
van de pachtheer te ontsnappen. Volgden
pachters zijn adviezen niet op, dan kon
13
