Vijf testamenten
Maria Coomans liet een groot vermogen
na. Dat kwam in belangrijke mate door
vererving. Ze was het in 1717 geboren
vierde en jongste kind van president-wees-
heer, kerkrentmeester en administrateur/
vermogensbeheerder Jacob Coomans en
Johanna Dumon. De in 1703 geboren doc
tor in de medicijnen Pieter Coomans, de
oudste broer van Maria, trad op 28 juni
1739 in het huwelijk met de 22 jaar oudere,
schatrijke en kinderloze weduwe Isabella
Westerwijk. Een nogal opvallende verbin
tenis. Door dit huwelijk kwamen tevens
de ambachtsheerlijke rechten van Wemel-
dinge in de familie. Na het overlijden van
Pieter Coomans in 1757 ging de titel van
ambachtsheer van Wemeldinge over op
zijn ongehuwde jongere broer Jacobus. Na
diens overlijden in 1771 werd de eveneens
ongehuwde Maria ambachtsvrouw.
Maria's zuster Cornelia trouwde met doc
tor in de medicijnen Cornelis Lopsse. Dit
huwelijk bleef kinderloos. Als laatste van
de naaste familieleden van Maria Coomans
overleed op 10 mei 1776 haar zwager Cor
nelis Lopsse. Het vermogen van de familie
was vanaf dat tijdstip volledig in haar han
den. Ze ging er zorgvuldig mee om.
Ten overstaan van notaris Cornelis Dijkwel
Marinuszoon werd het bewuste testament
opgemaakt op 24 maart 1787. Ze bepaalde
daarin dat alle mijne voorgaande testamen
ten herroepen werden. Dat was geen over
bodige bepaling want vier keer eerder had
ze een testament laten opmaken en wel op
19 januari 1763, 26 juli 1765, 25 juli 1772
(na het overlijden van haar broer Jacobus
Coomans) en 6 december 1776 (na het over
lijden van haar zwager Cornelis Lopsse).
Notaris Dijkwel zal Maria Coomans goed
gekend hebben want al deze testamenten,
waarvan we de inhoud niet kennen, wer
den gedurende zijn lange ambtsperiode
door hem opgemaakt.6'
Kloetinge en Baarland versus Wemel
dinge
Op 15 april 1786 overleed mr. Willem van
der Bilt, ambachtsheer van Kloetinge. Hij
werd als ambachtsheer opgevolgd door zijn
zoon Zijwert Diederik van der Bilt. Deze
I
1
i
1
i
1
c
c
t
1
1
Afb. 2. Mr. L.P van de Spiegel, vooraan
staand rechtsgeleerde en politicus, steun en
toeverlaat van Maria Coomans. Gravure
door R. Venkeles, naar een schilderij van
P. Oets. (Gemeentearchief Goes, fotocollectie.)
was er blijkbaar zeer op gebrand dat er
in 'zijn kerk' een orgel zou komen en wel
zo spoedig mogelijk.7' In 1786 was in de
kerk van Baarland als eerste protestantse
dorpskerk op Zuid-Beveland een orgel ge
plaatst. De voorname kerk van Kloetinge
mocht in de ogen van de nieuwe ambachts
heer niet achterblijven. Hij had grote haast
want reeds op 22 augustus 1786 werd aan
de orgelbouwer Hess te Gouda een eerste
betaling voor een gloednieuw orgel gedaan.
Op 27 mei 1787 werd het orgel in de kerk
van Kloetinge ingewijd. Het was - en is nog
altijd - een mooi en kostbaar instrument.
Inclusief de bijkomende kosten werd er
Vis. 1256.7.2 voor betaald. Voor die tijd u
was dat zeker een aanzienlijk bedrag. De o
^ijTjrn.iiJimimmiiTPïnmimümrmninnonuHiiinTTTïïTnTTmimmuiTmni
Ijljp^L.lLVAN BÉ SPIEGEL.
Eaadwonlïonaris van Holland.
ÏSf l'H||llHI,!MlW)H)(Hfiljl}!!lMlH;|41tj4(|hfjhiH{}tilfTimT|niTr(Tnïïlhfl'rl
8
i
t
i
I
1
1
t