Anthonina Koole en Adriaan Noordhoek
zijn niet lang daarvoor in Wemeldinge
getrouwd, namelijk op 26 april 1787.9) In
het nog prille huwelijk zijn dus al heel snel
de nodige problemen ontstaan. We weten
dat Anthonina in Heinkenszand is gebo
ren en een dochter is van Anthony Koole
en Cornelia Meulblok.10' Moeder Cornelia
Meulblok is later dus nog gehuwd met Ja-
cobus Meeuwse, de aangewezen curator ad
lites, waarvan de vierschaar zegt dat het de
stiefvader van Anthonina is.
Adriaan Noordhoek, geboren in Yerseke, is
een zoon van Andries Noorthoek en Janne
tje de Bruine.11'
Waar het echtpaar Noordhoek-Koole in
Wemeldinge woont hebben we niet kun
nen achterhalen, maar we weten wel waar
stiefvader Jacobus Meeuwse en de moeder
van Anthonina wonen. Jacobus Meeuwse
woont met zijn vrouw op een hoeve gelegen
in de Hoek daar waar het Blauwhuijs plagt
te staan, aan de zuidzijde van de Ruisweg,
iets ten noordwesten van de huidige wo
ningen Ruisweg 2a en 2b (fruitteeltbedrijf
Glerum). Op de kaart die bij de kadastrale
atlas 1832 hoort zijn dit de percelen, sectie
A nrs. 238, 239 en 240. In de oudste be
waard gebleven overloper van 1582 wordt
trouwens op die plaats al bebouwing ge
meld. Jacobus Meeuwse kocht de hofstede
met ruim 61 gemeten grond in 1776 van
Geerard Pieterse de Vlieger.12' De hoeve is
omstreeks 1859 gesloopt.13'
Het zou goed kunnen dat stiefvader
Meeuwse op zijn kosten rechtskundige
hulp voor zijn stiefdochter heeft ingeroe
pen. Hij kon die kosten wel dragen, want
uit de opgemaakte boedelinventaris na zijn
overlijden in 1798 blijkt dat hij niet onbe
middeld was.14' Overigens blijkt in de loop
van ons verhaal dat de rol van Meeuwse
in de echtelijke twist van zijn stiefdochter
niet geheel onverdacht is.
Al op 4 april 1788 behandelt de vierschaar,
bestaande uit de schout Houtekamer en de
schepenen Zuijddijk, De Kuijser, De Groene
en Polderman, de zaak van eiser Anthonina
Koole, tegen haar man Adriaan Noordhoek
als gedaagde. Haar procureur Roef brengt
in dat haar man op een ontaarde wijze,
haar zo bitter bejegent en tracteerd, dat
Anthonina thans van kinde swanger zijnde
en de schromelijkste gevolgen voor haar en
haar vrugt te dugten zijnde, genoodzaakt
is den zeiven haren man voor u Eerw:
vierschaar te betrekken De procureur
formuleert vervolgens zijn eis tot wettelijke
separatie (=scheiding) van goederen, tafel,
bed en bijwoning en ingeval Anthonina van
een levende vrugt mogt komen te verlossen,
tot alimentatie voor de helft, ter tauxatie en
securiteit van dezen Eerw: geregte Ver
der de eis dat reeds nu (bij voorraad, eerst)
door de gedaagde aan Anthonina zal laten
volgen hare klederen en hetgeen tot haren
lijve is behoorende De gedaagde verzoekt
om een copie van de eis en de verdere be
handeling over veertien dagen, waarmee de
procureur van Anthonina kan instemmen.
De schepenen stellen de volgende zitting
vast op veertien dagen na heden, ad in
formandum ten fine van vereeniging is 't
doendlijk. Wij begrijpen uit dat laatste dat
de vierschaar ook aandringt op het verkrij
gen van overeenstemming tussen partijen.
Verdere processtukken ontbreken. Het kan
zijn dat partijen inmiddels toch (wat meer)
tot elkaar gekomen zijn en de zaak in der
minne is opgelost. Dat blijft natuurlijk
gissen. Wel weten we dat Anthonina kort
daarna, op 22 mei 1788, is bevallen van
een zoon die de naam Andries krijgt.15' In
1794 levert stiefvader Jacobus Meeuwse
een perceel weiland aan Adriaan Noord
hoek. Adriaan kocht het perceel weliswaar
op een publieke veiling, maar toch, de
verhoudingen binnen de familie zullen dan
mogelijk wel weer genormaliseerd zijn.16'
Wel is het zo dat de levenswijze van Adri
aan en Anthonina bij de kerk van Wemel
dinge niet onopgemerkt is gebleven. Beiden
zijn lidmaat van de kerk. In de vergadering
(consistorie) van de kerkenraad van 25
maart 1788 besluit de kerkenraad Adri
aan Noordhoek en zijn vrouw Antonina
Kole aan te zeggen dat zij van de Tafel des
Heren moeten blijven wegens hun oneenig
leven.17) Ze mogen dus voortaan niet meer
deelnemen aan het avondmaal. Ook over
stiefvader Jacobus Meeuwse en zijn vrouw
velt de kerkenraad een oordeel. Beslo-
39
