kantje, geborduurd met kraaltjes. In Axel
deed men dat door op de borst een beuk-
stuk te naaien: een driehoekige lap stof
met daarop kraaltjes, lovertjes, steentjes,
pailletten en allerlei andere beschikbare
materialen in uitbundige fantasievormen.
De daagse variant werd gemaakt van aan
elkaar geregen kraaltjes: de zogenoemde
'kraaltjes-kraalwerken'. Op Tholen en
Noord-Beveland droeg men soms kraal ver
siering op de revers van het jak.
Kralenbeurzen
Een belangrijk onderdeel van de uit
zet van de boerin in vroeger tijd was de
kralenbeurs. Deze beursjes, 'gebreid'
van glazen kraaltjes met (vaak) zilveren
beugels, zijn een lust voor het oog van
wege de versiering en patronen. Zo zijn er
bijvoorbeeld vogels, spreuken en bloemen
op te vinden. Hier mag het zogenoemde
'Zeeuwse sterretje' niet onvermeld blijven:
een kralenbeurs met stermotief, waarvan
de sterren vaak een oneven aantal (vijf of
zeven) punten hebben. Het museum toont
Afb. 4. Een van de kralenbeursjes uit de col
lectie van Nellie Ruissen-Westveer.
een selectie uit de collectie kralenbeurzen
van mevrouw Nellie Ruissen-Westveer, die
in 2015 overleed. In eerste instantie lijkt
het alsof deze beursjes bestaan uit aan
elkaar genaaide kraaltjes; nauwkeuriger
bestudering leert ons echter dat ze gebreid
zijn. Mevrouw Ruissen ontdekte dit bij
de bestudering van een oude kralenbeurs
van haar opoe. Ze bekwaamde zich in de
techniek, waarbij het heel belangrijk was
om éérst de kralen op een lange draad te
rijgen op volgorde van patroon én de juiste
kleur. De kralen werden dan 'meegeno
men' in het breiwerk. Het was dus een se
cuur werkje om een kralenbeurs uit te tel
len op patroon. De kralenbeursjes - deels
in het bezit gekomen van het HMDB en
deels in bruikleen - zijn door Nellie met de
hand nagemaakt van oude kralenbeurzen.
Bijzonder aan de beurzenuitstalling is dat
er ook enkele 'kousenbeurzen' te zien zijn.
Dat zijn langwerpige gebreide beurzen,
met in het midden een opening om geld
in te doen. Deze beurs werd gesloten met
twee ringen aan iedere zijde en daarna om
de kousenband gehangen. Geen kans voor
zakkenrollers!
Babbelaarblikjes
Ook een stukje fraaie Zeeuwse volkskunst
zijn de Zeeuwse babbelaarblikjes uit de
collectie van mevrouw Suus Hofman. Zij
verzamelde in de loop van de jaren maar
liefst honderdvijftig verschillende blik
jes van het bekende Zeeuwse snoepje.
Dit snoepje ('suukerspekken') werd vaak
door mensen thuis gebakken, maar ook
gemaakt en verkocht door bedrijQes. Men
kreeg een babbelaar bij het tweede kopje
koffie. Aangezien de babbelaar zoet van
smaak is, had men voor het tweede kopje
koffie dus geen suiker nodig. De bab
belaars werden bewaard in een blikje,
zeer verschillend van vorm en decoratie.
Sommige blikjes hebben onderling slechts
minieme verschillen, te ontdekken in de
kleinste details. Enkele van deze blikjes
zijn al honderd jaar oud. Veel blikjes heb
ben de Zeeuwse klederdrachten als thema,
maar ook zijn er blikjes met afbeeldin
gen van leden van het Koninklijk Huis
of speciale 'edities' naar aanleiding van
33
