9^.0^o
0on° q
Afb. 7. Nachtappel in de nacht van 30-31 augustus 1944.
van de kleintjes had diar
ree en de moeder wou bij
haar kind blijven. Maar de
Jappen telden ook en dan
ontbraken er een of twee.
De Jap zei tegen haar als
verantwoordelijke: Je bent
stom als een hond, weet je
datJe kunt niet eens tel
len! Dat zei wat, want Ja
panners hadden een zwak
voor getallen.
Als blokleidster stond ze
bij het appel met haar ge
zicht naar de groep en niet
naar de Jap toe. Dan trok
ze gekke gezichten of rolde
met haar ogen en hadden
anderen de grootste moeite
hun gezicht in de plooi te
houden. Alle appels gaan
beter dan die van jou. Je
bent te stom om leidster
te zijn!, kreeg ze dan te
horen. Ze dacht dat hij een
hekel had aan haar omdat
ze een stuk langer was dan
hij. Soms stond ze op haar
tenen naast hem, dat vond
ze leuk, als kleine wraak.
Op een ochtend ging ze
te ver en greep hij haar
bij de nek en zei: Ik zal je leren te buigen,
jij stomme hond en maakte dat ze onge
veer tien keer boog. Maar ze boog niet
soepel genoeg naar zijn zin. Jij denkt dat
het mooi is zo lang te zijn, is het nietEn
wanneer de andere vrouwen giegelden,
accepteerde hij dat. Ze voelde zich lekker
stug en koppig. Met elkaar lachten ze over
die dingen.
Eens, toen een vrouw in de barak van Lex
was overleden, openden ze haar koffer en
vonden tien blikken met Quaker haver
mout. Ze verdeelde het zorgvuldig en ieder
een kreeg een paar lepels met echte haver
mout. Lex had zelf ook eens wat bewaard,
een fles jenever in een doorzichtige glazen
fles. Ze vergat wat het was en terwijl ze
het weggooide riep haar vriendin nog: Niet
doen, dat is jenever! Maar het was al te
laat, het was al uitgegoten...
Het schoonmaken en het wieden van het
gevangenisterrein was een dagelijkse
vloek en Lex moest mensen smeken het te
doen. Zitten in de zon en wieden was dan
ook heel zwaar werk, en de activiteiten
werden steeds door dezelfde mensen ge
daan. Ook de overvolle latrines dagelijks
schoonmaken en de nachtelijke poeptonnen
uitdragen werd door dezelfde teams ge
daan. De latrines moesten elke dag geleegd
worden omdat er geen normale afvoer was.
Annelies, de dochter van Lex werkte vele
maanden bij het 'Poepton-team'. Op een
geborduurde tailleband is Annelies en een
teamgenoot te zien, terwijl ze een poepton
dragen.
Ongeveer om 5 uur 's middags maakten
ze zich klaar voor het 'diner'. Ze brachten
allemaal hun emaille borden en koppen
17
