Goes 'laat' aan de telefoon
O.W. Hoogerhuis t
In 1876 werd te Philadelphia (Pennsylva
nia) een tentoonstelling gehouden waar
Alexander Graham Bell met veel succes
zijn uitvinding van de microfoon demon
streerde. De door Bell beschreven micro
foon bestond uit een elektromagneet met
daarvoor een strakgespannen membraan.
Wanneer het membraan door spraak in
trilling werd gebracht veroorzaakte dit
stroom in de windingen van de elektro
magneet. Aan de andere kant van de lijn
bevond zich in omgekeerde vorm een iden
tiek apparaat waarin de elektrische wis
selstromen werden omgezet in geluid: een
zgn. luidspreker. Zijn experiment toonde
aan dat het mogelijk was om niet alleen
het geschreven woord langs elektronische
weg over grote afstanden over te brengen
met behulp van de telegraaf, maar dat
ook transport van het gesproken woord
mogelijk was. Aan deze revolutionaire ont
dekking van Bell werd de naam 'telefonie'
gegeven. De toepassing van zijn vondst ver
spreidde zich in snel tempo over de wereld.
Zo werd al in 1878 in New Haven in de
Amerikaanse staat Connecticut de eerste
telefooncentrale in bedrijf gesteld.
De berichten over deze uitvinding werden
in Nederland aanvankelijk niet met veel
enthousiasme ontvangen. In het Verslag
der Posterijen en Telegrafie over het jaar
1877 wordt voor het eerst melding gemaakt
van de uitvinding van de telefoon. Volgens
dit verslag zou de telefoon goede diensten
kunnen vervullen bij het opsporen van
storingen in de telegraaflijnen. Duitsland
was voor Nederland op het terrein van de
telegraaf eind negentiende eeuw het grote
voorbeeld. Het Duitse gebruik van de tele
foon als hulpmiddel bij de telegraaf werd
ook in ons land als mooie oplossing gezien
voor de Nederlandse Rijkstelegraaf, die
jaarlijks verliesgevend was.
Bij het verkrijgen van grotere bekendheid
over het gebruik van de telefoon ging in
Nederland een belangrijke impuls uit van
S Heer Henderikskinderenstraat
Afb1. Telefoonpaal in de 's-Heer Hendrikskinderenstraat, ca. 1900.
(Alle afbeeldingen: collectie gemeentearchief Goes.)
33
