„Goes,,
Afb. 9. Ondertekening door fotograaf Ma-
gielsezoals deze eind negentiende eeuw
begin twintigste eeuw onderaan de foto's
werden gezet. Collectie gemeentearchief
Goes.)
bezoek aan Zeeland. Vol verbazing zagen
ze de Deltawerken. Waar Martinus vroeger
met een bootje vanuit Wolphaartsdijk naar
Noord-Beveland moest, ligt nu de Zand-
kreekdam. Ze moesten er heen over een
verkeersweg door de hun bekende Goese
Polder. Bij de begraafplaats in Goes stond
nu de televisietoren.42)
Laatste jaren
Op 4 februari 1968 overleed Martinus
Schipper te Velsen op de leeftijd van 75
jaar. Zijn echtgenote Jetta van der Zijl
overleefde hem en overleed op 20 juni
1970 op de leeftijd van 86 jaar, eveneens
te Velsen. Beiden werden begraven op de
begraafplaats Westerveld te Driehuis,
gemeente Velsen.
De vraag rijst of er anno 2016 in Goes nog
iets herinnert aan deze familiegeschiede
nis van Martinus Schipper en zijn eerste
Afb. 10. De originele titelpagina van het
handgeschreven boek Des Levens Lot van
Martinus Schipper. (Foto familiearchief
Schipper.)
liefde Jacoba Melio. Een broer van Jaco-
ba - Gerardus Cornelis Melio - is in Goes
een Loonzetterij begonnen.43) Het bedrijf
was bekend onder de naam Loonzetterij
Melio en was tot in de jaren zeventig van
de twintigste eeuw in de Nieuwstraat te
Goes gevestigd. Oud-wethouder Lieven
de Leeuw heeft vele jaren bij dit bedrijf in
loondienst gewerkt. In 1969 nam hij het be
drijf over. Dit bleek een ongunstig moment
voor de overname van een zetterij te zijn.
De digitalisering in de grafische industrie
kwam op, waardoor het beroep van zetter
verdween. In 1982 zag De Leeuw - inmid
dels wethouder - zich genoodzaakt het
bedrijf om economische redenen te beëindi
gen.4^
Door Martinus Schipper is getracht zijn
leven in romanvorm te beschrijven. Daar
door is het in de derde persoon geschreven.
Een roman schrijven is echter niet eenvou
dig. Fictie en realiteit moeten dan samen
vloeien in een goed lopend verhaal. Er
zijn maar weinig mensen die dit gestalte
kunnen geven. Voeg daarbij dat uitgevers
vaak overstelpt worden met manuscripten
en dan is het te begrijpen dat Martinus
geen uitgever voor zijn boek kon vinden.
Ook wordt er in het boek openhartig over
seks gesproken. Volgens de achterklein
dochters was dit beginjaren zestig van de
twintigste eeuw ook een reden om het boek
voor publicatie te weigeren.45) Alle lof voor
zijn achterkleindochters die dit boek nu
in eigen beheer uitgeven en op deze wijze
een postume hulde willen brengen aan
hun overgrootvader. De tekst is letterlijk
overgenomen van het handgeschreven
manuscript, zoals Martinus Schipper dit
had geschreven. Hierdoor zijn veel taal
fouten blijven staan. Dat is jammer. Maar
wie daar doorheen kijkt krijgt een boei
end verhaal van een bewogen leven. Het
boekje omvat 200 pagina's en is gedrukt
op wit glanzend papier. Het is niet bij de
boekhandel verkrijgbaar maar kan bij de
achterkleindochters van de auteur - Ag
nes Kingma-Schipper en Nadine Mul-
leman-Schipper - voor 15,00 6,95
verzendkosten besteld worden per email:
agneskingma@gmail.com
8
Cs'ib, tfoUljofi&u-,
