grote infrastructurele werken. Ondertus
sen verliep ook het proces van de spoorwe
gaanleg moeizaam. In 1860 werd daarom
een wet aangenomen dat het Rijk zelf de
aanleg van de spoorlijn ter hand moest
nemen. Dat leidde ertoe dat in 1863 het
werk in het Kanaal weer werd opgepakt.
De werkzaamheden gingen nu redelijk vlot
en op 11 oktober 1866 kon het Kanaal met
alle sluizen en bruggen feestelijk worden
geopend door de minister van Binnenland
se Zaken.
Klein Antwerpen
Op de topografische kaart van 1868 is
Hansweert nauwelijks te zien; het is een
vlekje van nog geen twintig huizen. Maar
de komst van het Kanaal trok allerlei
activiteiten aan. Er kwam personeel voor
de handbediende bruggen en sluizen. Ook
douaniers, loodsen en ambtenaren waren
er nodig. Naar schatting waren direct en
indirect wel 200 mensen bij het Kanaal
betrokken. Groter nog was het effect op de
middenstanders. Wachtende schippers voor
de sluis waren 'prooi' voor een leger van
parlevinkers. Aantallen van wel 130 wor
den genoemd in de eerste helft van de vo
rige eeuw. Ook op de wal nam het winkel
aanbod toe. En naarmate de wachttijden
langer werden, groeide het aantal café's.
In de jaren vijftig waren er ruim dertig.
Vanwege deze bedrijvigheid werd Hans
weert ook wel Klein Antwerpen genoemd.
Aan deze glorietijd kwam een eind toen het
Schelde-Rijnkanaal werd geopend in 1975.
Neergang van Hansweert
Het nieuwe Kanaal was niet de enige
oorzaak van de neergang van Hansweert.
Ook de ontwikkeling van de sluizen speelt
hierin een belangrijke rol. Het Kanaal
Afb. 4. Luchtfoto van het sluizencomplex bij Hansweert (ca. 1980). (Bron: archief Rijkswater
staat.)
12
