Trouwen in 's Heerenhoek
Kees Rentmeester
Over trouwen kan heel veel geschreven
worden. De schrijver beperkt zich in
deze tot het eigen dorp, het katholieke
's-Heerenhoek.
Een paert en een vrouwe zoek je onder de
rook van de schouwedacht vroeger een boer.
Als het paard uit de buurt kwam dan wist
je uit welke stal en dat het goed was. Zo ook
met een vrouw, die in staat moest zijn mee
te werken op het land en goed moest zijn in
de huishouding en bij voorkeur van boe
renafkomst was. Zo gebeurde dat ook in de
middenstand en bij de gewone arbeiders en
een huwelijk aangaan met iemand van een
ander geloof werd sterk afgeraden, immers
'twee geloven op één kussen, daar slaapt de
duivel tussen'.
Huwelijken van ver buiten de omgeving
vonden zelden plaats. Kwam het tot een
huwelijk dan ging de man toestemming
vragen aan de ouders van het meisje.
Kwamen de ouders als goed over, dan was
er geen bezwaar. Gebeurt nu eigenlijk ook
nog. De katholieke kerk vond over de bezem
trouwen (samenwonen) geen goede gedachte,
naast het feit dat de maatschappij daar niet
op ingesteld was (verzekeringen, hypotheek,
belastingen enz.).
Katholiek huwen betekende dat dit niet
kon zonder dat eerst het burgerlijk huwe
lijk gesloten was. Vaak geschiedde dat op
dezelfde dag, meestal om 10.00 uur
's morgens op het gemeentehuis. Kwam
een partner van buiten de parochie dan
moest een doopbewijs aangeleverd worden.
Tot 1985 was voor het burgerlijk huwelijk
toestemming van de ouders nodig wanneer
bruid en of bruidegom de 21-jarige leeftijd
nog niet hadden bereikt.
Het huwelijk is één van de zeven sacra
menten die de katholieke kerk kent. Het
kerkelijk huwelijk werd meestal gesloten in
de parochiekerk van het meisje. Trouwen in
de vastentijd was niet mogelijk. Wilde men
trouwen met een andersdenkende dan moest
dispensatie aangevraagd worden bij het
Bisdom van Breda. En als alles rond was,
volgden drie afkondigingen in de kerk(en)
van de plaats waarin de toekomstige bruid
en bruidegom woonden. Bij ons gebeurde
dat in het blad Sursum Corda
later het blad Onderweg en nu
in Rond de Kerk.
Tot enkele jaren geleden
werden er kerkelijk nog speci
ale jubileumvieringen gehou
den als men 25, 40, 50 enz.
jaar getrouwd was. Nu gebeurt
dit nog sporadisch en worden
de namen niet genoemd maar
staat er 'uit dankbaarheid' in
Rond de Kerk.
Afb. 1. De rooms-katholieke
kerk van 's-Heerenhoek, met
pastorie en siertuin.
(Uit: J. de Ruiter, 's-Heeren
hoek, dorp tussen slicken en
blieken, Goes 2001.)
38
