Emile Boonman over de St. Gerardus Majellaschool
in Kwadendamme
Hester van Rees
Eind november wordt in het Historisch
Museum De Bevelanden de expositie
geopend Over 't dorp in de Zak. Dat zal gaan
over het dorpsleven in de negentiende en
twintigste eeuw met aandacht voor notabe
len, kleding, kinderen (De schoolmeester) en
de werklieden.
Het bijgaande artikel sluit -wat betreft
het onderwijs- hierop aan, maar is een
halve eeuw later in de tijd gesitueerd. De
heer Boonman -vrijwilliger bij het depot
van het museum, en onderwijzer vanaf
1968 op de rooms-katholieke St. Gerardus
Majellaschool in Kwadendamme en later
directeur- en ik ontmoetten elkaar tijdens
het etentje na de jaarlijkse fietstocht
van de vrijwilligers van het museum. Bij
de fietsstop voor de vroegere Gerardus
Majellaschool gaf hij uitleg, dus waarom niet
een verhaal uitwerken over zijn ervaringen
in het onderwijs vroeger?
Afb. 1. Emile Boonman voor de St. Gerardus
Majellaschool. (Foto's H. van Rees.)
Het onderwijs was vroeger gescheiden.
Iedereen ging naar de eigen katholieke of
prostestantse school. In 1874 startte de
rooms-katholieke Parochiale school in een
houten gebouwtje voor alle kinderen van
de parochie -en dat was een groter gebied
dan alleen Kwadendamme. Ze zaten met
zijn allen in één lokaal en kregen les van
één meester. De handwerklessen werden
verzorgd door de vrouw van de meester.
In 1916 werd de Gerardus Majellaschool
gebouwd aan de Johan Frisolaan (vroeger
de Kerkstraat), zoals hij nu nog aan de
buitenkant herkenbaar is. Het was even
eens een gemengde school maar nu met
vier lokalen. Gezamenlijk onderwijs voor
de klassen 1 en 2, 3 en 4, 5 en 6, en het
vierde lokaal voor overblijvende kinderen
om hun boterham op te eten. De komst van
de zusters Ursulinen uit Bergen (N.H.).
in 1925 naar Kwadendamme betekende
het eind van het gemengde onderwijs. Zij
wilden gescheiden onderwijs voor jongens en
meisjes. De meisjes kwamen in de Gerardus
Majellaschool die de nieuwe naam Lidwina
kreeg; voor de jongens werd in de tuin van
de pastoor ruimte gevonden voor een nieuwe
school met de oude naam Gerardus Majella.
In 1961 vertrokken de Ursulinen en werden
opgevolgd door de Fransciscanessen uit
Etten (Brabant). In 1970 echter werd
een nieuw schoolbestuur gesticht met
de naam Stichting Katholiek Onderwijs
Kwadendamme. Dat betekende opnieuw
gemengd onderwijs en de Franciscanessen
vertrokken. Er volgde een verdeling van
klassen over de twee bestaande gebouwen.
Maar onderwijs in twee gebouwen was
natuurlijk ook niet echt handig, en daarom
werd geijverd voor de bouw van een nieuwe
school. Zo kwam de Mgr. Heyligersschool
aan de Sportweg tot stand. In 1974 trokken
alle leerlingen van de zes klassen in deze
nieuwe gemengde school. Dat was de vierde
school in het honderdjarig bestaan van
25
