elke soort aan hoe ze smaken en soms
het recept hoe de vis klaar te maken.14)
Zo schrijft hij over tong: hare vastigheit
van visch heeft een ongemeen aengename
en lieffelijke smaekSy bederven niet
lichtal worden sy eenige daegen bewaert.
Door het vervoeren worden sy beter. Eten
met een suure saus of gebakken in boter.
Bij de schelvis noteerde hij: aengenaeme
smaek en van goet en bequaem voedsel
bevondenmet boter en pietercelie, wordt
veel door de gemeene lieden gegeten.
Smallegange zag deze vis, die al vier tot
vijf dagen oud was, tijdens zijn studen
tentijd te Utrecht op de vismarkt liggen.
De vis werd in ketels water gekookt en
hij was zeer verwonderd dat de geur
en smaak in enkele dagen veel beter
was geworden.15) Een ander visje dat
van slechte lieden (arme mensen) veel
gekocht werd was de schardijn.
Viskot te Ovezande
Omdat met name de schelvis en de tong
langer verkocht konden worden na de
vangst, maakte dat deze vissoorten uiter
mate geschikt waren om op de dorpen via
het vishuis te verkopen. Het verklaart
in ieder geval de afbeelding op één van
de gevelstenen die vroeger het vishuis
Afb. 4. Het rijk
met ornamenten
versierde vishuis
te Ovezande naar
een tekening van
Jan G err its e Visser
in Bachiene s
Vaderlandsche
Geographie (1791).
De tekening zelf
dateert van enige
jaren daarvoor.
Rechts is de
Parochieher berg
annex Rechtshuis
te zien. (Beeldbank
Borsele.)
te Ovezande sierden. Hierop staan drie
vissen afgebeeld. In ieder geval de schel
vis en de tong als meest verkochte vis en
de ander is wellicht een schar. Volgens
Smallegange door velen de patrijzen
der zee genoemd. Van ongemeen soete
geur vol aengenaemheit. Op de andere
gevenstenen staan het gemeentewapen
en het jaartal 1646. Dit laatste zal slaan
op bouwjaar. Het viskot is afgebroken in
1948, nadat het door een achteruit
rijdende vrachtauto, beladen met kistjes
vis, zwaar was beschadigd. De gevelste
nen werden ter plaatse ingemetseld in de
kerkhofmuur.
Oudelande
Niet alle vishuizen waren opgetrokken in
steen, zodat ze de tand des tijds langere
tijd konden doorstaan. In Oudelande
was het vishuis waarschijnlijk gro
tendeels uit hout opgetrokken. In de
parochierekening uit 1634 komt een post
voor waarbij aan Cornelis Panneboeter
14:1:10 Vis betaald wordt van hout aen
het vishuys. In 1664 is dit vishuis afge
broken, want dan is er sprake van een
ontvangst van de predika/i* van geligt
geldt tot bouwynge voor het vijshuys. Dit
nieuwe vishuis werd door Machiel van
5