Afb. 4. Het beleg van Goes. Vogelvluchtplattegrond van Goes en omliggend gebied, gezien vanuit het noorden. Kopie uit het midden van de negen tiende eeuw door G. Braam, naar een achttiende-eeuwse kopie van een laat- zestiende-eeuws schil derij, detail. (Historisch Topografische Atlas van de gemeente Goes.) herdenking van de Satisfactie na 150 en 200 jaar de moeite waard? Goes had weliswaar niet veel geweld in de stad meegemaakt tegen ketters, zoals andere steden -vanwege de overwegend katholieke bevolking-, maar ze had ruim 7 jaar, langer dan de andere steden, onder het Spaanse juk geleden. Armoede, uitputting, ontwrichting maken geestelijk niet krachtig. In de eerder geschetste situatie lijkt het voorstelbaar dat de murwheid maakte dat men nauwelijks nog in staat was de keuze te maken zich bij de Prins aan te sluiten. Na een lange lijdensweg werd de stad tenslotte op het nippertje toch opgenomen in het gewest Zeeland en later, in januari 1579 bij de Unie van Utrecht, het begin van de Republiek van de Verenigde Nederlanden. Dat maakt dankbaarheid voorstelbaar en daarmee herdenking van de Satisfactie, zelfs na 200 jaar. Op de glazen bokaal zijn verschillende afbeeldingen geëtst. In het midden een zuil met de tekst: Soli Gloria Deo, alleen aan God de eer. Bovenaan de wapens van de stad Goes en van de Nassaus. Daaronder de woorden Pax et Libertas, vrede en vrijheid. Links van deze zuil de zogenaamde steden- maagd met de letters SPQG. De Senaat en het volk van Goes, als variant op SPQR, Senatus Populusque Romanus, de Senaat en het Volk van Rome. De stedenmaagd werd in die eeuw vaak afgebeeld als een soort voorbeeldfiguur voor de stad, net zoals nu de koning dat is voor het land. Ze heeft de vrij- heidshoed op een stok in haar linkerhand; in de rechterhand houdt ze een vredestak vast. Ze kijkt naar de hoorn des overvloeds, als symbool voor voorspoed. Rechts van de zuil is Pallas Athene te zien, met de helm en de kleding horende bij de oorlog, maar met een Nederlandse aanpassing: de partizaan van de schutters en de vredestak in de rechter hand en het schild met Je maintiendrai in haar linker. Bronnen: Met dank aan Koen van Rooijen, conservator HMDB; Frank de Klerk, archiefmedewerker gemeente Goes. Laurens Pieter van der Spiegel, Historie van de satisfactie waar mede de stad Goes en het eiland Zuid-Beveland zich begeeven hebben onder het stadhouderschap van prins Willem van Orange in het jaar 1577, Goes 1777. Herdenking 400 jaar Satisfactie, door Huib Uil, 1977. C. Dekker, Een schamele landstede, Goes 2002. 25

Tijdschriftenbank Zeeland

De Spuije | 2018 | | pagina 26