Warmenhoven', na de bevrijding bleek dat
ze Joodse was en Edmée van Dam heette.
De ander, een jongeman van rond de twintig
was student. 's Avonds kwamen ze wel
eens voorzichtig te voorschijn en zaten we
met z'n allen in de grote woonkamer. Naar
school ging ik niet, die was niet beschik
baar. De ene, oudere, zoon van de dominee
ging in Goes naar de HBS, de andere was
van mijn leeftijd. Bij de pastorie, die nu
niet meer bestaat, was een grote tuin met
achterin, bijna overgroeid, een garage, waar
de auto van de dominee, zonder wielen op
blokken stond. In afwachting van betere
tijden. Mijn vader en ik trokken op een dag
in de richting van Hansweert om te pro
beren wat aardappelen te kopen. Het was
onrustig in de lucht, geallieerde vliegtuigen
vielen steeds Duitse stellingen aan. We
zagen van een afstand hoe geschut vanuit
het al bevrijde Zeeuws-Vlaanderen zich had
'ingeschoten' op de schoorsteen van de op
het havenhoofd gebouwde 'Gekro' (destruc
tiebedrijf). De schoorsteen werd steeds
korter. Bij het kanaal aangekomen zagen
we Typhoons (Engelse jachtvliegtuigen), die
met raketten bewapend aanvallen uitvoer
den op gebouwen op het sluizencomplex. We
zagen rookpluimen van onder de vleugels
komen en de raketten inslaan. Even later
stond een gebouw op de sluizen in brand.
We hoorden van mensen die naar de radio
konden luisteren dat de geallieerden al in
België en in Zeeuws-Vlaanderen waren.
Er waren veel vliegtuigen in de lucht die
geregeld beschietingen op de wegen en de
treinen uitvoerden. Ook de Vlakebrug over
het Kanaal door Zuid-Beveland lag zwaar
onder vuur. Er was haast geen verkeer meer
mogelijk. Er trokken steeds Duitse troepen
door het dorp en in de dijken rondom
het dorp werden versterkingen gebouwd,
evenals op de veerhaven bij het dorp. De
soldaten leken steeds jonger te worden, ze
marcheerden en zongen alsof ze de over
winning vierden. Vooral die jongens hadden
veel branie, wij bleven maar een beetje uit
de buurt, van die Hitlerjugend ventjes. Ook
waren er oudere mannen in sjofele unifor
men bij de Duitsers, ze hadden werkelijk
alles opgeroepen. Een van de laatste
Duitsers die ik zag was een jongen met
een veel te grote pet op. Die zat op de bok
van een kar met brood, getrokken door een
paard. Hij was duidelijk niet op zijn gemak,
want in de ene hand had hij de leidsels en
in de andere hand zijn geweer.
Wij moesten de distributiebonnen aan de
vrouw van de dominee afgeven, dan zorgde
zij voor de inkoop. Hoewel er steeds grotere
schaarste kwam, kregen wij toch wel érg
weinig. Er stond in de pastorietuin een
grote, rijk dragende walnotenboom, de
grond lag bezaaid met noten. De dominee
vroeg ons de noten te rapen, dan konden
Afb. 6. Een Hawker Typhoon Mark
IB (s/n EK139, 'HH-N') 'Dirty
Dora', van No. 175 Squadron,
Royal Air Force, wordt nagekeken
in Colerne. Op de voorgrond twee
dummy bommen gebruikt om het
laden onder de vleugels te oefenen.
(Foto 1091 van de collectie van de
Imperial War Museums.)
36
