Versailles aan de Schelde
Boekindruk: Versailles aan de Schelde
Anna van Suchtelen: Versailles aan de Schelde, uitgeverij Cossee, Amsterdam 2017, 320 pagina 's,
ISBN 978 90 5936 7555, verkoopprijs 24,99.
In de vorige Spuije is - naar aanleiding
van de nieuwe expositie Buitengewoon en
Markant in het Historisch Museum De
Bevelanden - de aandacht gevestigd op
een groot tegeltableau van het bijzondere
landhuis Zorgvliet, ook wel 'Suikerpaleis'
genoemd, en pretentieuzer zelfs 'Versailles
aan de Schelde', in Ellewoutsdijk. Onder de
laatste naam is ook een boek verschenen.
Het is geschreven door Anna van Suchtelen,
achterachterkleindochter van ambachtsheer
J.C. van Hattum. Op 10 februari 2018 heeft
ze over dit buitenhuis in het HMDB een
lezing gehouden.
Het boek reikt verder dan het dorp
Ellewoutsdijk. Het begint natuurlijk met
J.C. van Hattum die vanuit Sliedrecht, waar
zijn vader een baggerbedrijfje heeft, op zoek
is naar goede dijk- en havenwerkers en een
kijkje neemt in Ellewoutsdijk. Hij ontmoet
daar zijn toekomstige vrouw Frederike. Het
gaat hem zo voor de wind dat hij besluit de
ambachtsheerlijkheid van Ellewoutsdijk,
Everinge, Driewegen en Coudorpe aan te
kopen. En zo worden de Van Hattums in
1881 eigenaar van het bescheiden buiten
huis Zorgvliet (al in Moorse stijl gebouwd
in 1822) en het terrein aan de overkant
van de weg: de grond van het voormalige
Huis van Ellewoutsdijk, met de restanten
van de burcht. Bij elk zakelijk succes wordt
het huis uitgebouwd of verschijnt er een
torentje. Er komen in totaal 29 slaapkamers,
een toneelzaal en drie schilderijzalen. Maar
de ambachtsheerlijkheid zelf geeft ook
verplichtingen. Frederike is hierbij de spil:
ze biedt hulp aan armen, zieken, hulpbehoe
venden en kraamvrouwen.
Was J.C. al wereldwijd actief, onder
andere met werkzaamheden voor het
Panamakanaal, onder zoon Tinus, die ook
het familiebedrijf in gaat, gaat de expansie
verder, met de bouw van een marinehaven
in Argentinië en de aanleg van een spoorweg
ANNA VAN SUCHTELEN
Afb. 1. Omslag van het boek.
in Zuid-Afrika. Behalve succes is er echter
ook verdriet, vier van de zes kinderen
van Tinus en zijn vrouw Jaan overlijden.
Mogelijk vanwege aandoeningen omdat
Tinus en Jaan neef en nicht zijn. Freek blijft
als enige zoon in leven en ook hij gaat het
familiebedrijf in. Als in 1909 zijn grootvader
overlijdt, schieten woorden tekort om het
verlies voor Ellewoutsdijk uit te drukken.
Hij was een groot man, een indrukwekkende
figuur, groot van karakter, ook misschien
wel omdat hij zo kon meeleven met anderen,
zoals de dominee formuleerde. Tinus zet
de zaak voort onder de naam Van Hattum
en Blankevoort. Zijn vrouw Jaan treedt
met haar inzet voor de dorpelingen van
Ellewoutsdijk in de voetsporen van haar
tante en schoonmoeder Frederike.
F A M J IE K ütONl 1' K
45
