Afb. 2. De toneelzaal van Zorgvliet, circa
1890. (Afb. 2 en 3: foto's uit het boek.)
Het boek gaat over de opkomst en teloor
gang van drie generaties Van Hattum,
waarin ook de psychologie van de vrouwen
royaal aan bod komt en over het bijzondere
landhuis aan de Schelde. De uitkijktoren die
J.C. in 1902 had laten bouwen in de over-
tuin, wordt uiteindelijk Zorgvliet noodlottig.
Uitkijktoren en kerktoren zijn de enige hoge
punten in de omgeving en liggen in de front
linie bij de bevrijding van Zuid-Beveland.
Het betekent het einde van Zorgvliet. Alleen
de twee adelaars met hun wapenschilden
boven de toegangspoort aan de andere
kant van de weg, in de overtuin, blijven
intact. Daarachter wordt later het landhuis
gebouwd dat nog in de familie is.
In juni 1922 sterft Tinus, dertien jaar na
zijn vader. Een paar weken voor zijn dood
schrijft hij -aan boord van het schip Orania
op weg naar Buenos Aires - een brief aan
zijn zoon Freek, die dan in zijn eindexamen
jaar zit. Tinus heeft wellicht een voorgevoel
gehad van onheil en de behoefte gevoeld
zijn zoon goede raad te geven, over hoe in
het leven te staan en later in het bedrijf. De
brief komt aan op het moment dat Tinus is
begraven!
Dat een brief met zo'n inhoud op zo'n bizar
moment in de bus valt, valt Freek zwaar.
Hij is een serieuze en harde werker, terwijl
er ook losbollen in de familie zijn en alle
varianten daar tussen in. Want het fortuin
dat J.C. heeft binnengebracht is naar een
hele reeks kinderen en kleinkinderen, neven
en nichten gevloeid en iedereen vult het
bestedingspatroon op eigen wijze in.
Freek gaat in Delft studeren, doet het
goed in het bedrijf en weet de zaak door
de Tweede Wereldoorlog te loodsen. Hij
is later ook betrokken bij de bouw van de
Zeelandbrug.
Was Jaan, de vrouw van Tinus, in 1924 als
ambachtsvrouw geïnstalleerd en overeen
komstig actief, Guusje, de vrouw van Freek,
blijkt een ander karakter te hebben. Ze
houdt van reizen en dat doet ze geregeld
met haar man, maar veel meer kan ze niet
aan. Zonen komen er niet. Met Guusje komt
er een einde aan de reeks ambachtsvrouwen.
De oudste dochter Machteld, de moeder van
Anna van Suchtelen, vertrekt naar Amerika.
Anna van Suchtelen, geboren in New York
(1961) studeerde Nederlands in Groningen
en Visual Arts in San Diego. Ze is beeldend
kunstenaar. In haar werk spelen tekst en
verhalen een cruciale rol. Wanneer ze in een
boek van Anton Koolhaas (Vanwege een tere
huid) leest over een huis met bijzondere ver
trekken die aan een oude aannemersfamilie
Afb. 3. Zorgvliet na de beschietingen
van 1944.
46
