21
Literatuur:
Bakker, G. de, De bodemgesteldheid van enkele
Zuidbevelandse polders en hun geschiktheid voor de fruit
teelt. 's-Gravenhage 1950.
Bos, K. en J.W. Bosch, Landschapsatlas van de
Oosterschelde, Koudekerke 2017.
Dekker, C., Zuid-Beveland. De historische geografie en de
instellingen van een Zeeuws eiland in de middeleeuwen,
Assen 1971.
Dekker, C. en R. Baetens, Geld in het water. Antwerps en
Mechels kapitaal in Zuid-Beveland na de stormvloeden van
de 16e eeuw, Hilversum, 2010.
Encyclopedie van Zeeland, deel 2. Middelburg 1982.
Gottschalk, M.K.E., Stormvloeden en rivieroverstromingen
in Nederland II. De periode 1400-1600, Assen, 1975.
Ketelaar. F.C.J. Oude zakelijke rechten. Vroeger, nu en in de
toekomst. Leiden, Zwolle 1978.
Nooijer, J.M., De Hinkelinge, van Maire tot de Honte. In:
Archief Zeeuws Genootschap 1932, p. 57-90.
Lenshoek, Marian, De Perponcher Sedlnitsky: een
Europese familie en hun band met Zuid-Beveland. In:
De Spuije, 92, zomer 2014.
Ossewaarde, F., Tussen Stad, Staten en Stadhouder. Het
prestige van het Goese baljuwsambt en de personen die het
bekleedden, 1582-179. In: Historisch Jaarboek voor Zuid
en Noord-Beveland no. 15. Goes 1989.
Vos, P. Origin of the Dutch coastal landscape, Utrecht 2015.
Vos, P.C., en R.M. van Heeringen, Holocene geology
and occupation history of the province of Zeeland, in:
Mededelingen. Nederlands Instituut voor Toegepaste
Geowetenschappen TNO, 1997.
Wilderom M.H., Tussen Afsluitdammen en Deltadijken.
Deel 3. Midden- Zeeland, Middelburg 1968.
Noten:
1. Nationaal Archief (NA), Hingmancollectie, nr. 4 VTHR,
inv.nr. 4513, Collectie Lenshoek, kaart (37 x 52 cm)
van het viswater Focquene tussen de ambachten van
Kruiningen en Nieuwlande. Rozemond dateerde de
kaart iets te vroeg als zeventiende eeuw; eerste kwart
achttiende eeuw is correct.
2. Gemeentearchief Goes (GAG), Verzameling De Witt
Hamer, inv.nrs. 44-47. Een onderzoek in het rechterlijk
archief van Kruiningen, dat teruggaat tot 1565, zou
ongetwijfeld nog meer vermeldingen van deze namen
opleveren.
3. Dekker, Zuid-Beveland, 116. Hij heeft ongetwijfeld bij
zijn onderzoek ook deze kaart gezien, maar geen relatie
gelegd tussen dit manuscript en het vonnis van het Hof
van Holland uit 1722. De Zeeuwse Encyclopedie meende
dat de Kruiningse Vliet verdwenen was, maar dat is een
vergissing. Encyclopedie van Zeeland, deel 2, 212.
4. GAG, Familiearchief De Perponcher, inv.nr. 248,
Propositien van Cornelis de Perponcher aan de heer
Van der Nisse. Hierin wordt deze Jan Broer de Jonge
als pachter van een boerderij bij de Vliet genoemd, van
wie baljuw Vogel de pachtpenningen had afgeperst.
Zie voor de familie De Perponcher de inventaris op het
familiearchief, en ook: Marian Lenshoek, De Perponcher
Sedlnitsky: een Europese familie.
5. Dekker, Zuid-Beveland, 175.
6. Bos en Bosch, Landschapsatlas, 62-71.
7. De Bakker, Bodemgesteldheid, 40.
8. Dekker, Zuid-Beveland, 116.
9. Ossewaarde, Goese baljuwsambt, 21, 29-31.
10. GAG, Familiearchief De Perponcher, inv.nr. 263.
11. www.historievangoes.nl, de achttiende eeuw.
12. GAG, Familiearchief De Perponcher, inv.nr. 248, dictum
van het Hof van Holland, 28 februari 1720. GAG.
Rechterlijke Archieven Zeeuwse Eilanden (RAZE),
Wolphaartsdijk, inv.nr. 3770, fol. 164v-165v. Vierschaar
12 en 30 september 1716. Valentijn volgde rond 1695
Cornelis Kelle als rentmeester van De Perponcher op; dit
ging niet zonder slag of stoot, er ontstond een questie met
Kelle. Zie GAG, Familiearchief De Perponcher, inv.nr. 228.
13. GAG, Familiearchief De Perponcher, inv.nr. 248, afschrift
uit 1738 van de verkoopvoorwaarden van 1717.
14. GAG, Familiearchief De Perponcher, inv.nr. 248, brief
van een onbekende Grevenbroeck aan zijn confrater, 21
juli 1738. De Perponcher bezat zelf het visrecht in zijn
heerlijkheid Wolphaartsdijk in de Nieuw-Sabbingepolder
op de hierin liggende kreekrestanten. Het grootste
hiervan heette het Garnaatse Gat. Voor de vierschaar
in Wolphaartsdijk liet De Perponcher in 1716 door zijn
adjudant Valentijn een proces voeren tegen de weduwe
van Lambrecht Vleugel. Zij moest nog pacht betalen
over de jaren 1705-1715, GAG, RAZE. 3770, fol. 162r.
Vierschaar Wolphaartdijk.
15. GAG, Familiearchief De Perponcher, inv.nr. 248. Concept
van de verkoopakte van 30 maart 1717.
16. NA, Archief Hof van Holland, stukken betreffende
processen, civiele processtukken, proceszakken, nr. I P 9.
17. GAG, Familiearchief De Perponcher, inv.nr. 248, notitie
over het dictum van het Hof van Holland.
18. Dekker, Zuid-Beveland, 97.
19. Dekker, Zuid-Beveland, 116, 117.
20. Dekker, Zuid-Beveland, 116.
21. Vos, Origin, 85.
22. Vos en Van Heeringen, Geology, kaarten 16-19.
23. Dekker, C. en R. Baetens, Geld in het water.
24. Wilderom, Afsluitdammen, III, 158.
25. Dekker, Zuid-Beveland, 279-284.
26. Dekker, Zuid-Beveland, 304-306.
27. Gottschalk, Rivieroverstromingen, 449.
28. Bos en Bosch, Landschapsatlas, 66-67.
29. Beiden komen voor in het digitale Repertorium van
Nederlandse kaartmakers.
