Slag om de Schelde, waarom eigenlijk vergeten?
Hester van Rees
Op 31 augustus jongstleden is op indruk
wekkende wijze in Terneuzen de Slag om
de Schelde van 1944 herdacht. Daarmee is
de relatief onbekende Slag uit de vergetel
heid getrokken. In het geweldige boek Slag
om de Schelde 1944, van Tobias van Gent
en Hans Sakkers maar ook in het kleine
degelijke boekje Zeeland Bevrijd! van Carla
Rus is na te lezen wat zich heeft afgespeeld.
Interessante films waren te bekijken bij
Film by the Sea, persoonlijke verhalen
hebben in de krant gestaan en een extra
Spuije over dit onderwerp is in oktober
verschenen.
De Slag om de Schelde
Daarmee is de onbekendheid van de Slag
wel goedgemaakt, maar waarom hij nu
vergeten is, is wat mij betreft in mist blijven
hangen.
De Slag was nota bene cruciaal voor het
winnen van de oorlog. Het is ook niet zo
dat de gebeurtenissen bij de Slag te gering
waren om veel aandacht aan te besteden.
De Slag heeft 85 dagen geduurd, langer
dan de strijd in Normandië, bijna tweemaal
zolang. Er vielen naar schatting tienduizend
doden onder zowel militairen en burgers.
Daarnaast was er een veelvoud aan slacht
offers met de gewonden, vermisten en
daklozen erbij. Alleen al onder de Canadese
soldaten vielen 6.367 slachtoffers, wat de
Canadese luitenant Zuelhlke hartgrondig
heeft doen verzuchten in zijn boek Terrible
Victory: That Scheldt was hell on earth (Die
Schelde was een hel op aarde).1'
De militairen die zowel in Normandië
vochten als in de Slag om de Schelde vonden
persoonlijk de laatste slag het heftigst!
Waar ging het om bij de Schelde? Een korte
terugblik. Na de landing in Normandië
loopt de opmars van de geallieerden onder
leiding van de Brit Bernard Montgomery in
Frankrijk en België zo voorspoedig dat al op
4 september 1944 Antwerpen in handen van
de geallieerden valt.
Al vóór D-day is besloten dat de Amerikaan
Dwight D. Eisenhower het opperbevel over
het landleger in Noordwest-Europa zal
krijgen, omdat de Amerikanen het politiek
niet acceptabel vinden dat een Brit het
bevel zou voeren over het landleger, dat voor
het overgrote deel uit Amerikanen bestaat.
Montgomery moet zich beperken tot de
21e legergroep. Hij kan dat maar moeilijk
verkroppen, want hij vindt zichzelf veel
geschikter dan Eisenhower! Als doekje voor
het bloeden bevordert de Engelse premier
Winston Churchill hem tot veldmaarschalk.
Montgomery had immers het Duitse leger
korps in Afrika onder leiding van generaal
Rommel verslagen en was in Engeland tot
held verklaard. Daar wilde of kon Churchill
niet omheen. De samenwerking tussen de
rustige Eisenhouwer en de eigengereide en
ijdele Montgomery verliep van begin af aan
moeizaam.
Afb. 1. Dwight D. Eisenhower. (Bron: http://
media.iwm.org.uk/iwm/mediaLib//20/
media-20326/large.jpg)
11
