Montgomery beperkte zich niet tot zijn 21e
legergroep, maar bemoeide zich ook met het
militair-strategische beleid van het gehele
geallieerde expeditieleger. Al op de dag dat
Antwerpen in geallieerde handen viel, 4
september 1944, liet hij Eisenhower weten
dat een doorbraak over de Rijn nodig was
om snel door te kunnen stoten naar het hart
van Duitsland. Hoewel Eisenhower hem
duidelijk maakte dat de prioriteit lag bij
het vrijmaken van de Westerschelde, eiste
de Brit nog een persoonlijk onderhoud met
zijn bevelhebber. De Amerikaanse generaals
George S. Patton en Omar Bradley waren
het er helemaal niet mee eens. Ze vonden
dat kostbare tijd verloren ging en verweten
Montgomery traagheid en incompetentie.
Desondanks ging Eisenhower akkoord met
een persoonlijk gesprek, dat pas plaats
vond op 10 september. Hoewel hij wist
dat de Amerikaanse generaals woedend
zouden zijn, ging hij zelfs akkoord met het
plan dat Montgomery ontvouwde: Operatie
Market Garden, in één keer doorstoten naar
Arnhem, Zoals bekend, mislukte zijn plan.
Afb. 2. Bernard Montgomery. (Bron: Library
and Archives Canada.)
Tankeenheden slaagden er niet in - door
gebrek aan voorraden - om tijdig de para
chutisten bij de Rijnbrug van Arnhem te
bereiken, waardoor ze de brug moesten
opgeven. En daarmee is de Operatie Market
Garden een brug te ver geworden.
Een strategische fout
Een belangrijke vraag is waarom Eisen
hower heeft toegegeven aan het verzoek
om een onderhoud met Montgomery? Hij
had Montgomery immers al verschillende
malen laten weten dat de Schelde prioriteit
had. Die bleef hardnekkig door zijn roze bril
kijken. Hij wist het allemaal beter en was
niet voor rede vatbaar. Het is vreemd dat
Eisenhower die stond voor samenwerking en
overleg zich niet of onvoldoende realiseerde
dat Montgomery met zijn persoonlijkheid
juist een bedreiging vormde voor het succes
van de bevrijdingsstrijd, want dan was het
logisch geweest aan Montgomery het 'bevel'
te geven eerst de Westerscheldeoevers vrij te
maken.
Hij deed het echter niet. Een andere reden
zou liggen in het feit dat hij Churchill
niet tegen zich in het harnas wilde jagen.
Churchill had weliswaar Montgomery
bevorderd tot veldmaarschalk als compen
satie voor het verlies van het opperbevel in
Normandië, maar hij had ook laten weten
aan Montgomery dat de Westerschelde
schoongemaakt moet worden. Dus waarom
niet een gesprek aangaan met Churchill?
Churchill had destijds Eisenhower weten
over te halen om mee te doen met de strijd
tegen Duitsland. Dus waarom niet omge
keerd vragen aan Churchill hem te helpen
Montgomery zijn opdracht te laten doen?
Ze respecteerden elkaar zeer, wijzen de
bronnen uit, maar over een gesprek heb ik
niets gelezen.
Dwight D. Eisenhower
Eisenhower is ook verweten dat hij te weinig
militaire ervaring had voor zijn opperbevel
hebberschap, maar voor President Roosevelt
waren zijn diplomatieke eigenschappen juist
de reden hem te benoemen. Er waren veel
legerkorpsen betrokken bij de strijd. Het
was de taak van Eisenhower om die goed te
laten samenwerken.
12