Vorstelijk bezoek:
stadhouder Willem Vs tournee op Zuid-Beveland (1786)
Veronica Frenks
Anna de Bruyn
Banden van kennis en wetenschap
Nog steeds herinnert het Vlissings stadhuis
zich de inhuldiging van Willem V (1748
1806) als markies van de stad. Op de zijkant
van het gebouw prijkt het wapen van deze
prins samen met de Vlissingse fles. Willem
V was in 1766 ingehuldigd als markies
van Veere en Vlissingen. Het was dus niet
vreemd dat hij in 1769 werd gevraagd het
protectoraat van het Zeeuws Genootschap
der Wetenschappen op zich te nemen.
De achttiende eeuw was in Vlissingen, net
als op vele andere plaatsen in Europa, de
eeuw van de genootschappen: dichtgenoot
schappen, leesgezelschappen en andere
sociëteit-achtige instituten.
In 1765 had een aantal mensen zich ver
enigd in een Franse leessociëteit. Justus
Tjeenk was als predikant van de Engelse
kerk lid van dit leesgezelschap. Hij kende de
in 1752 in Haarlem opgerichte Hollandsche
Maatschappij der Wetenschappen. Dat
leek hem voor Vlissingen ook wel wat. Zijn
voorstel werd overgenomen door de andere
leden van de leessociëteit. En zo ontstond
het eerste Zeeuwse Genootschap der
Wetenschappen.
Alle inspanningen werden bekroond toen
stadhouder Willem V (1748-1806), prins van
Oranje, te kennen had gegeven beschermheer
te willen worden. Vervolgens gaven de Staten
van Zeeland in maart 1769 approbatie aan
het Genootschap.
Afb. 1. Het wapen van Prins Willem van Oranje
(markies van Vlissingen 1581) verbonden met
het wapen van Vlissingen, op het stadhuis te
Vlissingen. Jan Roëde, 1965. (G. de Looff,
1993. Beeldbank Gemeentearchief Vlissingen
nr. 23071/DA823.)
Pag. 23.
Afb. 2. Stadhouder Willem V, prins van
Oranje, te paard. 1767, gekleurde gravure.
(Zeeuws Archief (ZA), Koninklijk Zeeuws
Genootschap der Wetenschappen (KZGW),
Zelandia Illustrata (ZI) aanwinsten-323.)
22
