Inhoud
Woord vooraf 1
Het dagboek van Kees van de Vrie 1943-1945 Jan de Jonge 2
Slag om de Schelde, waarom eigenlijk vergeten? Hester van Rees 11
Film by the Sea: De dijk is dicht! Eef van Brummelen 15
Andries de Koning en Geert de Koning, verzetshelden Kees van den Bovenkamp 17
Vorstelijk bezoek: Stadhouder Willem V's tournee op Zuid-Beveland Veronica Frenks en
Anna de Bruyn 22
Het staat genoteerd: het Notule Boek van de Israëlitische gemeente te Goes Jan Kouwen 32
De klokkenluider van Yerseke Hans Blok40
Wemeldinge uit het slop gehaald G.J. Lepoeter en Frank de Klerk43
Resultaten lezersonderzoek tijdschrift de Spuije 46
Activiteiten december 2019 - maart 2020 48
Woord vooraf
Eerst een korte terugblik op het vorige maand verschenen extra nummer van de Spuije.
Het idee voor deze uitgave ontstond in het voorjaar. Als redactie wilden we graag aandacht
besteden aan 75 jaar bevrijding van de Bevelanden. Ook de gemeente Goes wilde dat en zo
ontstond het plan om gezamenlijk een extra uitgave van de Spuije uit te brengen, die huis-
aan-huis in de gemeente Goes verspreid zou worden. Dit groeide uit tot een project waar alle
Bevelandse gemeenten aan wilden meewerken. We stellen dat zeer op prijs en bedanken dan
ook allen die zich voor de totstandkoming van het bevrijdingsnummer hebben ingezet.
Inmiddels ligt het 'gewone' winternummer voor u. Ook hierin besteden we nog ruimschoots aan
dacht aan de Tweede Wereldoorlog. We beginnen daarbij met het dagboek van Kees van de Vrie.
Kees was een jonge boerenzoon uit 's-Heer Abtskerke die werd opgeroepen om te gaan werken in
Duitsland. Daar voelde hij niets voor en hij dook onder. Dat ging lang goed, maar op den duur is
hij toch opgepakt en naar Duitsland gestuurd. Hij hield in de periode dat hij van huis weg was
een dagboek bij, waarin hij op boeiende wijze zijn belevenissen beschreef. Van de familie Van de
Vrie kregen we een kopie van het dagboek en Jan de Jonge maakte er een bewerking van.
Hester van Rees stelde zich de vraag waarom de Slag om de Schelde een 'vergeten' slag werd.
Ze ging op zoek naar een antwoord en keek daarbij onder andere naar de persoonlijkheid van
enkele belangrijke betrokkenen, zoals Eisenhower en Montgomery.
De bespreking van de film De dijk is dicht!, door Eef van Brummelen, sluit nauw aan bij het
thema Slag om de Schelde.
Kees van den Bovenkamp beschrijft het verzetswerk en de uiteindelijke executie van Andries de
Koning uit Kwadendamme. Samen met zijn oom Geert werd hij in Amsterdam opgepakt en als
vergelding voor een verzetsdaad elders in het land geëxecuteerd, kort voor het einde van de oorlog.
Het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen bestaat 250 jaar. We besteden
daar aandacht aan met een artikel van Veronica Frenks en Anna de Bruyn over het bezoek
van Willem V aan Zeeland in 1786. Stadhouder Willem V, tevens eerste beschermheer van het
Genootschap, bracht bij die gelegenheid ook een bezoek aan de Bevelanden. Hij volgde een
intensief programma, waarbij vele plaatsen in een paar dagen werden bezocht.
Voor het volgende artikel dook Jan Kouwen in het notulenboek van de joodse gemeente in Goes.
Het notulenboek werd tussen 1877 en 1897 bijgehouden en uit de notities krijgen we een beeld
van de verhoudingen binnen de joodse gemeenschap. Soms werkte men eendrachtig samen,
maar te vaak was er sprake grote onenigheid. De kleine gemeente zou dan ook nooit uitgroeien
tot een levensvatbare gemeenschap. Korte artikelen zijn er over de klokkenluider van Yerseke en
de naamgeving van de Wemeldingse sloppen.
We besluiten deze Spuije met een bespreking van de resultaten van het lezersonderzoek dat de
afgelopen maanden is gehouden. Hartelijk dank aan allen die aan het onderzoek hebben meege
daan en dat waren er velen. Daardoor hebben we een goed beeld gekregen van wat de lezers van
de Spuije vinden.
Bestuur en redactie
1
