De klokkenluider van Yerseke
Hans Blok
In mijn archief trof ik een brief aan,
gedateerd 21 november 1896, gericht
aan mijn grootvader Johannes Steenblok
(Kapelle 21-03-1877 - Yerseke 16-12-1911)
uit Yerseke.
Daarin staat te lezen dat gij door den Raad
dezer gemeente in zijne vergadering van
den 19 dezer benoemd zijt tot klokkenist
en klokluider [van de kerktoren van de
Nederlandse Hervormde kerk] met ingang
van 1 januari 1897 op eene jaarwedde van
tachtig gulden en zulks onder verband der in
diezelfde vergadering vastgestelde of eventu
eel nader vast te stellen instructie.
De inhoud van die instructie voor de klok
kenist van de Nederlandse Hervormde
kerk te Yerseke wordt in zeven artikelen
uiteengezet.
Kerk, toren en klokken
Voor we de instructie nader bekijken eerst
iets over de kerk, de toren en de klokken
van de kerk van Yerseke. De oudste kerk op
de plaats van de Nederlandse Hervormde
kerk werd waarschijnlijk in de twaalfde
eeuw gebouwd.
Daar kwam in de vijftiende eeuw een
grotere kerk voor in de plaats. Het schip
van deze kerk brandde in 1532 uit. In de
eeuwen daarna waren er wel herstellingen,
maar het duurde tot 1887 vooraleer er een
meer omvattende restauratie kwam. In dat
jaar werd ook een nieuwe, neogotische toren
met een hoogte van 51 meter naast de kerk
gebouwd. Architect van de toren was J.H.
Hannink uit Goes.
De bouw werd uitgevoerd door aannemer
A. Laban uit Yerseke. Hij was met een
bedrag van 10.660,- de laagste inschrijver.
Het uurwerk in de toren werd geleverd door
het bedrijf van de gebroeders Van Bergen uit
Midwolda, die moesten garanderen tien jaar
te zullen zorgen voor een goeden gang van
genoemd uurwerk.1
In de toren kwamen twee klokken te
hangen. De grootste en oudste was 84 centi
meter hoog en had een diameter van 73 cm.
De klepel was 55 centimeter lang.
Het randschrift luidde: Ave Regina
Coelarum Mater Regis Angelorum.
Theodoricus Rose me fecit MCCCCXCV
(Wees gegroet Koningin des Hemels, Moeder
van de Koningin der Engelen. Theodoricus
Rose heeft mij gemaakt 1495.) Verder was
op de klok een aantal figuren aangebracht:
Crucifix, Christus, Sint Christophorus en
heiligen. De tweede klok was wat jonger, die
was in 1642 (of 1672) gegoten door Johannes
Burgerhuis.
Afb. 1. De toren van de Nederlandse
Hervormde kerk te Yerseke. Voor de kerk de
kruidenierszaak van de gezusters Steenblok.
(Collectie gemeentearchief Reimerswaal,
Yer_Dia_02_21.)
40
