41
Van der Wal, Jaarboek 1986, p. 76 en T. Crijnsen,
I. Herbers, P.C. Callenfels. Soesterberg 2010, p. 39-40 en
Goessche Courant, 7 juli 1874 en 25 mei 1880. Zeeuws
Archief (ZA), burgerlijke stand Middelburg akte nr. 102.
9. Van der Wal, Jaarboek 1986, p. 74-75 en Dudink, p. 323.
10. Middelburgsche Courant, 31 maart 1874. De Witt
Hamer richt een coöperatieve voorschot-vereniging te
Amsterdam op na een inleiding van hem aldaar.
11. Volksblad, 29 september 1888; Van der Wal, Jaarboek
1986, p. 75 en H.P. Abrahamse, De pers in Zeeland, Den
Haag 1912, p. 270-274.
12. Rommes, p. 59 en verder, meldt dat in 1874 op het
landbouwkundig congres in Zierikzee mr. A. Kerdijk
(1846-1905) een lezing houdt over de verspreiding van
de denkbeelden omtrent de coöperatie, wat met name
onder de landbouw moest worden bevorderd.
Mr. A. Kerdijk is samen met onder andere De Witt
Hamer en mr. H. Goeman Borgesius lid van de landelijke
Coöperatie Commissie en ze zijn redacteur van de
Volksblad-Corporatie, Van der Wal, Jaarboek 1986, p. 75.
13. J. Dijkgraaf, Een en ander over de landbouwcoöperatie op
Noord-Beveland, Goes 1955.
14. De Zeeuw, 13 februari 1907 en Dominees.nl, Overzicht
NH predikanten, geraadpleegd 6 juni 2019; Statius
George Geertsema Beckeringh (1835 Baflo-1907
Eijsden). Hij is predikant te Kats van1860-1872, daarna
te Kleverskerke, Hippolytushoef 1877, Den Hoorn
Terschelling 1880, Ureterp 1881, Oosterzee 1884,
Schoondijke 1887, Eijsden 1905.
15. Goessche Courant, 24 juli 1868. Zie over J. Sturm:
G. van der Wal, Jacob Sturm hoofdonderwijzer in Kats,
in: Nehalennia nr. 202, 2018, p. 15-19.
16. G. de Fouw, Kats in Vroeger Tijden, Klaaswaal. 1993, op
pagina 55 staat dat de kolenvereniging is opgericht op
14 januari 1869, maar dat blijkt dus iets eerder te zijn.
17. Zierikzeesche Nieuwsbode, 22 november 1852.
18. ZA, burgerlijke stand Kats, akte nr. 126.
19. Goessche Courant, 10 februari 1880: Zo bezit Thomas
Maat naast zijn boerderij Oostersteijn de volgende
eigendommen: een woonhuis aan de Voorstraat nr. 5-6
te Kats, bewoond door zijn weduwe; nog een woonhuis
met kelder geschikt voor koemelkerij met een schuur op
de hoek van de Grintweg; nog een woonhuis ingericht
als herberg De Vriendschap met schuur en erf aan de
Oude Zeedijk nr. 64. De herberg staat er al vele jaren en
is geschikt voor winkelnering en bewoond door de kas
telein J. de Fouw. Ook nog een moestuin ten zuidwesten
van het dorp Kats.
20. Goessche Courant, 11 augustus 1908, zoals Helena
Jacoba Tazelaar-Rottier van den Brink (1858-1917) en
Abraham Tazelaar, smidsknecht die dan te Kats wonen.
Pieternella Cornelia Kloet-van den Brink (1866-1942)
en Pieter Kloet wonen dan te Waarde en een derde
dochter Thomatje Pieternella van Sluis-van den Brink
(1869-?) en Pieter van Sluis (schoenmaker) wonen dan
te Middelburg.
De eerste twee kinderen komen levenloos ter wereld
in 1855 en 1856. De op 8 mei 1860 geboren Pieternella
van den Brink overlijdt reeds op 17 augustus 1860. De
op 6 maart 1868 geboren dochter Catharina Cornelia
van den Brink overlijdt ook al jong, slechts twintig
jaar oud op 6 augustus 1888. Deze intelligente sociale
zakenman kent persoonlijke tegenslagen. Matthijs
overlijdt op 10 augustus 1908 en zijn vrouw Cornelia is
eerder al overleden op 30 september 1892 te Kats. Bij
zijn overlijden worden hun kinderen vermeld.
21. Middelburgsche Courant, 8 maart 1855 en 29 augustus
1865; Zierikzeesche Nieuwsbode, 15 oktober 1859,
1 december 1874, 8 januari en 9 maart 1880, Goessche
Courant, 4 januari 1877; Algemeen Handelsblad, 28
november 1874; Gemeentearchief Noord-Beveland,
archief Gemeente Kats, inv.nr. 79 en inv.nr 85.
22. Staatscourant, 27 mei 1863, uitslagen van de
gemeenteraadsverkiezingen.
23. Goessche Courant, 21 januari 1888. Mr. Leendert
Abraham Bybau is burgemeester van Kortgene,
Colijnsplaat en Kats (1879-1891), waarin hij zijn vader
opvolgt. Later wordt hij schoolopziener en gemeentese
cretaris van Delft. Van der Wal, Nehalennia 202, p. 18.
24. Kandidaatstelling in de Goessche Courant van 29 juni
1886. J.H. Overman laat twee oesterputten aanleggen in
de westelijke kuip van de polder Oud-Noord-Beveland.
25. Middelburgsche Courant, 2 maart 1881 en 16 februari
1885; Goessche Courant, 22 januari 1891.
26. Goessche Courant, 15 maart 1923 en 18 mei 1927.
Dat zijn A. Markusse en Iz. Markusse. Eerst heeft de
Arbeiderspartij twee raadsleden en een raadslid sinds
1923.
27. G. de Fouw, p. 47 en 55.
28. Zeeuwsch Dagblad, 4 Juli 1951.
29. Leen van Loon/Piet Beijer, Hoe het Vroeger was,
Katsenaren vertellen over hun leven te Kats tussen 1900
1988, deel I, Kats 2014, p. 33-41.
30. Harmen van der Werf, Van herensociëteit tot culturele
vereniging Nutsdepartement Noord-Beveland 1842
1992. Z.p. 1992, p. 20-21.
31. F.H. de Klerk/G. van der Wal, De geschiedenis van
de arbeidersbeweging in Colijnsplaat 1880-1940, in:
Historisch Jaarboek Zuid- en Noord-Beveland, 1982,
p. 88 en noot 53 en Goessche Courant, 31 maart 1888,
24 oktober 1891, 20 februari 1892 en 9 augustus 1902.
32. B. Altena, Een broeinest der anarchie, Amsterdam
1989, p. 249, 274-277, 316 en 431 en A.L. Kort, De
Vlissingse sociaal-democratie en de werkloosheid in
de jaren dertig, in: Archief Zeeuws Genootschap der
Wetenschappen 1986, p. 114 en 125. En specifiek voor
de oprichting van De Broederband: De Zeeuw, 15 juni
1897.
Genoemde organisaties afkortingen staan voor AJC
(Arbeiders Jeugd Centrale), IAV (Instituut voor Arbeiders
Ontwikkeling), VARA (Vereniging voor Arbeiders Radio
Amateurs), NVV (Nederlands Vak Verbond).
