Os fete
ïi -fe J/i^/
Afb. 7. Voorblad van de zakbijbel van Nicolaas
Corstanje.
Het nieuws leidde, verspreid over Nederland, tot
dagenlange spontane stakingsacties. De april-mei
stakingen van 1943 werden door gebrek aan
coördinatie snel en hardhandig neergeslagen
en sorteerden geen effect. Veel Nederlandse
oud-militairen werden afgevoerd naar Duitsland.
Velen komen niet meer terug.24) Dat moet het
moment geweest zijn voor Nico Corstanje om
onder te duiken.25)
Corstanje dook onder in de Achterhoek op de
boerderij 't Heegt van Hofs, op het adres C 345 te
Varsseveld, nu Entinkweg 1, zo blijkt uit informa
tie van zijn familie.26) Nico ging ook hier in het
verzet waarbij hij als koerier regelmatig Den Haag
bezocht. Zowel in Goes als in de Achterhoek was
hij actief in de LO (Landelijke Organisatie tot hulp
aan onderduikers). In Goes was hij ook betrok
ken bij de verspreiding van het illegale blad
Trouw.27) In Varsseveld heeft hij samengewerkt
met H. ter Burg, een prominent verzetsman te
Dinxperlo, gespecialiseerd in het vervalsen van
persoonsbewijzen. Hendrik ter Burg is op 11
november 1913 te Amersfoort geboren. Hij was
in het verzet ook bekend onder de naam Frans
Rosseels. Nadat zijn werkgever M. Prins, direc
teur van een tapijtfabriek, van Joodse afkomst,
was opgepakt raakte hij vanaf 1942 betrokken
bij het verzet. Op het moment dat Ter Burg zijn
werkgever hielp naar Zwitserland te ontkomen
werd hij ook gearresteerd. De gehele familie
van de tapijtfabrikant werd afgevoerd. Van de in
totaal negen personen heeft niemand de Tweede
Wereldoorlog overleefd. Bij gebrek aan bewijs
werd Ter Burg vrijgelaten, waarna hij actief is
geworden in het verzet in de Achterhoek. Hij was
betrokken bij het illegale blad de Vrije Koerier en
hij hielp mensen met onderduiken. Als tekenaar/
tapijtontwerper was hij een expert in het ver
valsen van persoonsbewijzen. Na de bevrijding
werd Ter Burg commandant van de Binnenlandse
Strijdkrachten (BS) te Dinxperlo waar hij actief
was bij het opsporen en arresteren van pro-
Duitse personen en NSB'ers. Met deze man
moet Nico Corstanje in nauw contact hebben
gestaan. Bewaard is een kwitantie gedateerd 15
september 1945 op naam van H. ter Burg voor
een bedrag van acht gulden en achtenvijftig
cent voor twee overlijdensadvertenties van Nico
Corstanje. Deze advertenties verschenen in de
Graafschapper en de Dinxperlose Courant.28)
Bij het gezin Hofs van de boerderij in Varsseveld,
waar Nico Corstanje ondergedoken heeft
gezeten, heeft de Tweede Wereldoorlog diepe
wonden geslagen. Na de arrestatie van Nico
Corstanje werd in 1944 een van de twee zonen,
de oudste zoon Wim Hofs, die ook actief was
in het verzet, opgepakt en afgevoerd naar een
kamp, waar hij aan de ontberingen is overleden.
Een jaar na de bevrijding overleed moeder Hofs
op 51-jarige leeftijd, naar werd verteld door
verdriet om de dood van haar zoon.29) In 2020
woont er nog een kleinzoon van de familie op
deze boerderij die daar nu een hoveniersbedrijf
heeft.
Op zaterdag 1 augustus 2020 besloot ik om de
boerderij aan de Entinkweg 1 te Varsseveld te
bezoeken en ontmoette daar de kleinzoon
H.J. Lammers. Hij is de zoon van dochter Doortje
Hofs.
8
