31
Afb. 4. Model van een negentien-
de-eeuwse poon, Duits binnen-
vaartmuseum, Duisburg. (Foto Sir
James, 2009.) De poon was een
Zuid-Nederlands vrachtschip, varend
van de dertiende tot de twintigste
eeuw en sterk verwant aan de Noord
Nederlandse tjalk. De stevens zijn
gekromd en met een terugwijzende
punt. Daardoor heeft het een mooi
aanzicht en is vaak op schilderijen
afgebeeld als een sieraad van de
Nederlandse wateren. De grotere,
vooral de Zeeuwse, ponen die als
veerschip dienstdeden, waren vaak
fraai beschilderd in frisse kleuren,
wat uitzonderlijk was voor zeilende
binnenschepen. (Bron: Wikipedia.)
De kopers van een iets ouder schip zijn
Hubrecht Doessen uit Wemeldinge in 1753 en
Gerrit van de Velde uit Colijnsplaat in 1754.
Het lijkt alsof Dordrecht in de negen
tiende eeuw steeds verder weg van Goes
komt te liggen. Door de aanleg van de
Wilhelminapolder in 1809 verliest Goes veel
betekenis als havenstad. Transport van goede
ren, zeker ook van landbouwproducten uit deze
polder, gaat daarna standaard naar Rotterdam.
Ook veerdiensten, die rond 1850 met stoom
boten worden uitgevoerd, doen de Maasstad
aan, na een vermoedelijke tussenstop in Dordt.
Per trein is Dordrecht vanuit het zuiden al wel
vroeg bereikbaar, als in 1872 de enkele spoor
brug over het Hollandsch Diep gebouwd wordt.
Noten:
1) Tenzij anders vermeld zijn de bronnen: C. Dekker,
Schamele Landstede, Goes 2002, pp. 132, 300, 382,
404-409, 420 en aantekeningen van Frank de Klerk uit
het archief van het Schippersgilde van Goes.
2) Het mirakelboek van Dordrecht legt de verering van
de relikwie van het Heilig Hout van Dordrecht vast. De
Grote Kerk van die stad kreeg aan het begin van de
vijftiende eeuw de beschikking over een fragment van
het H. Kruis. Bij een brand in 1457 bleef de relikwie
gespaard, wat tot een sterke toename van de ver
ering van het cultusobject leidde. De wonderen die
gebeurden nadat de relikwie in nood was aangeroepen,
werden in het mirakelboek geboekstaafd.
3) Regionaal Archief Dordrecht, Watergerecht van
Dordrecht, toegang 14 inventarissen 65 t/m 69.
