Het behartigen van de belangen van de leden
stond bij het bestuur van VIOS voorop. Toch gaf
men er een enkele keer ook blijk van betrokken
te zijn bij het wel en wee van de arbeiders
en hun gezinnen. Een voorbeeld hiervan zien
we in de winter van 1890-1891.10) Ten tijde
van de decembervergadering 1890 lag door
de extreme weersomstandigheden het werk
op het land al enkele weken stil. De arbeiders
zaten daardoor zonder inkomen thuis en waren
voor het levensonderhoud van hun gezinnen
aangewezen op de bedeling door het armbe
stuur en de diaconie. Dit betekende bittere
Algemeen maatschappelijke belangen
In de beginperiode van het bestaan van de land-
bouwvereniging werden regelmatig activiteiten
ondernomen, die niet alleen voor de leden van
belang waren, maar ook voor veel andere inwo
ners. Vanaf 1868 was Kapelle per spoor bereik
baar. Dit was om sneller en meer comfortabel
te kunnen reizen een enorme verbetering. Maar
niet alleen dat, ook voor aan- en afvoer van
goederen was het zeer positief. De bijkomende
voorzieningen waren echter minimaal. In 1883
was een actie van VIOS om bij het station een
goederenloods gebouwd te krijgen succesvol.
Het station was sinds 1868 alleen bereikbaar
via een parallelweg (de huidige Stationsstraat)
vanaf de spoorwegovergang aan het eind van de
Biezelingsestraat. In 1887 werd op aandringen
van VIOS de parallelweg in westelijke richting
doorgetrokken tot aan de spoorwegovergang
aan het eind van de Dijkwelsestraat. Ook de uit
breiding van de los- en laadplaats bij het station
kon enkele jaren later worden gerealiseerd.
In 1887 werd eveneens, in samenwerking met
de verenigingen in Kruiningen en Heinkenszand,
met succes actie gevoerd ter verkrijging van
veemarkten in Goes.
In 1890 kwam de wenselijkheid van een
weegbrug naar voren. Doordat de leden van
VIOS vrijwel direct alle aandelen kochten en zo
het benodigde kapitaal verschaften, kon in 1891
de weegbrug - op de hoek Biezelingsestraat-
Stationsstraat - in gebruik worden genomen.
Adriaan Nijssen, gedurende de eerste vijftien
jaar voorzitter van de landbouwvereniging, was
tevens wethouder van de gemeente Kapelle.
Actief als hij was, zal hij zeker waar het kon zijn
invloed aangewend hebben.
Vermaak
Eén van de geformuleerde doelstellingen
van de vereniging was het doen houden van
wetenschappelijke landbouwvoordrachten. Daar
werd de nodige aandacht aan besteed, maar in
de eerste periode zien we toch ook, zoals we
in een eerdere paragraaf aanstipten, trekken
van een dorps- c.q. gezelligheidsvereniging.
Meerdere keren lezen we in de notulen teksten
als: Nu krijgt den heer Joz. De Jonge het woord
en leest een gesprek voor van een predikant met
een dorpsrentenier, waarna den heer Van Dam
voorleest: 't gelukkig boertje en boerinnetje. Of
een voordracht over arme visschers.
In het vanaf 1888 bewaard gebleven kasboek
vinden we gegevens over de eenmaal per twee
jaar georganiseerde plezierreizen, speelreizen,
zoals men die vaak noemde. Gedeeltelijk
werden de hieraan verbonden kosten uit de kas
betaald, een ander deel kwam voor rekening
van de deelnemers aan de reis. In 1889 werd uit
de kas betaald voor de rijtoer 50,-.
In 1891 was de penningmeester wat uitvoe
riger in de omschrijving: Uitbetaald rijtoer
Antwerpen. Station Kapelle 19,20; Tram
Bergen op Zoom 26,-; 2 flessen brandewijn
2,50; Panorama 3,-; Tram 2,40; Diergaarde
0,40; 2 flessen wijn bij C. Markusse 3,-.
De tweejaarlijkse reizen werden tot in de jaren
dertig van de twintigste eeuw voortgezet. Op
die manier werden veel plaatsen in Nederland
en België bezocht.
Vergadering 24 januari 1887. Met het oog op
het 10-jarig bestaan der Vereeniging stelt de
voorzitter namens 't bestuur voor, om dezen
avond eenig geld uit de kas der Vereeniging te
nemen om daarvan warmen wijn te drinken,
welk voorstel algemeen wordt aangenomen.
Mededogen met de minder bedeelden
armoede.11)
Op de convocatie voor de vergadering had
voorzitter Adriaan Nijssen - zonder verdere
omschrijving - vermeld dat er een gewichtig
punt behandeld zou worden. Nieuwsgierigheid
bracht veel leden er toe om de vergadering te
bezoeken. Het bedoelde punt op de agenda
bevatte het plan van enkele leden van het
bestuur om een ijsfeest te organiseren voor
de Kapellesche jeugd met het doel ieder naar
zijne behoeften een prijs te geven; deze prijzen
zouden kunnen bestaan uit spek en brood en
voor de meer gegoeden uit snuisterijen.
37
