Boekindruk: Als de stenen konden spreken
Ais de stenen
konden spreken
burgemeesters met als inhoud: Herinner U aan
ingang zomertijd overeenkomstig U bekend
Koninklijk Besluit. Het zegt genoeg. Ondanks dit
werd hij door het Militair Gezag en de regering
in 1944 wederom als CvdK aangesteld.
Over Hendrik van der Stad meldt Goosens
dat hij gold als een autoritaire man met een
sterk Pruisische inslag en gezien werd als de
'onderkoning van Walcheren'. Na de inval
vond een officier hem terug in zijn schuilkelder
half ontkleed en zwaar gedeprimeerd. Ook
hij verdween met zijn staf naar Breskens en
daarna nog verder naar Oostburg. De officieren
in Zeeland namen zijn bevelen niet meer aan
en de Fransen namen hem niet au serieux. Op
19 mei vluchtte hij verder Frankrijk in rich
ting Parijs en werd in Amiens krijgsgevangen
genomen. Desondanks kwam deze man na de
bevrijding gewoon weer in dienst en werd hij
op 1 december 1945 eervol ontslagen.
Middelburg
Duidelijk is dat Goossens het niet schuwt
een steen in de vijver te gooien. De discussie
over het 'bombardement van Middelburg' is
daar een voorbeeld van. Hij maakt met deze
publicatie duidelijk dat hij van mening is dat het
beeld over deze periode moet veranderen. Al
eerder hebben andere historici het beeld van
de Tweede Wereldoorlog bijgesteld dat
dr. L de Jong ons schetst, zoals dr. H. Blom en
dr. E. Kossman. Dit boek geeft een andere visie
op het beeld dat voorheen werd geschetst over
deze korte strijdperiode in Zeeland.
Inhoud
Goossens vertelt dat hij door de beeldende
verhalen van zijn leraar geschiedenis in
Aardenburg geïnteresseerd raakte in de
Zeeuwse oorlogsgeschiedenis en vooral in
het gewone soldatenleven, dat in zijn boek
uitgebreid aan bod komt. Naast hoofdstukken
over de verschillende eilanden, waar met name
de krijgsverrichtingen gedetailleerd worden
beschreven, is er ook uitgebreid aandacht voor
de medische zorg, krijgsgevangenschap, oorlog
in de lucht en op het water en de verliezen.
Kortom een boeiend en gedetailleerd boek
over deze dagen met veel nieuwe gegevens en
conclusies.
Kritiek
Als kritische noot kan vermeld worden dat
niet helemaal duidelijk is waarom Goosens
gekozen heeft om met een dichtregel van
Martien Beversluis te openen. Het is bekend
dat Martien Beversluis een vooraanstaande
NSB'er was, dat hoeft niet te betekenen dat hij
een slecht dichter was, maar het is wat onhan
dig om dit citaat in een boek over de Tweede
Wereldoorlog te gebruiken. Zeker als motto
voor het boek.
Zeeland 1940 Bewogen dagen, 10-27 mei is
het vierde boek van Goossens, die in 2012 het
boekje Gestold verleden, Frans oorlogsgeweld
op Middelburg publiceerde. Laten er nog maar
meer volgen.
Gerard van der Wal
54
SMPfiJnml <qi hel ÉkkV
ftr gehrimtrn inn ér tari nui Haprffr maukaU tPftt
GJS LfljMdcr
G.J. Lepoeter, Als de stenen konden spreken.
Supplement op het boek De geheimen van de
kerk van Kapelle onthuld (1996), eigen uitgave,
hardcover, ISBN 978-90-814786-6-3, Kapelle
2021,112 pag., geïllustreerd.
Als de stenen konden spreken, onder deze titel
bracht G.J. Lepoeter een supplement op zijn in
1996 verschenen De geheimen van de kerk van
Kapelle onthuld op de markt. Wat later dan de
bedoeling was, maar ook hier gooide corona
roet in het eten. Het boek van 112 pagina's
beschrijft in een achttal hoofdstukken aanvul
lende gegevens over de Kapelse kerk, zaken die
in 1996 nog in de schoot van de geschiedenis
lagen verborgen. Het gaat dan om het doksaal
op de scheiding tussen koor en schip, de twaalf
apostelbeelden in de zijbeuken van het schip, de
grafzerken, het Batz-Witteorgel, de restauratie
van de kerk in de jaren 2001-2003, de sjabloon-
schilderingen op de gewelven en de torenspits.
Het meest tot de verbeelding sprekende
hoofdstuk gaat echter over het Onze-Lieve-
Vrouwe-kapittel dat in 1503 in de kerk gesticht
werd. C. Dekker schreef hier in 1979 al eens een
boek over, maar Lepoeter vond in het archief van
notaris Mels nog een tot dusverre onbekende
akte over de benoeming van Nicolaas van der
Vesten tot deken van het kapittel en dat leverde
een hoop drukte in Kapelle op.
De overige hoofdstukken zijn net zo lezenswaar
dig als dat over het kapittel. Geert Lepoeter
heeft niet voor de eerste keer een belangrijke
bijdrage geleverd aan de geschiedenis van zijn
Kapelle. Rijk wordt hij er niet van, want als de
stenen zouden kunnen spreken dan hadden
ze ongetwijfeld gemopperd op het gratis ter
beschikking stellen van het boek, dat voor
iedereen die interesse heeft in de geschiedenis
van Kapelle een 'must' is. (Donaties ten behoeve
van de kerkrestauratie worden overigens zeer op
prijs gesteld, red.) Beste Geert, hartelijk gefelici
teerd met deze nieuwe loot aan jouw stam.
Allie Barth
55
