Inhoud
Woord vooraf
Woord vooraf 1
Middeleeuwse verrassingen uit Kruiningen E. Coppens en K-J.R. Kerkckhaert19
De Blaauwe Steen Frank de Klerk 25
1
DE SPUIJE, TIJDSCHRIFT VAN DE HEEMKUNDIGE KRING DE BEVELANDEN EN
DE VERENIGING VRIENDEN VAN HET HISTORISCH MUSEUM DE BEVELANDEN
Verschijnt drie maal per jaar. Aflevering 114 Winter 2021
Redactie
J.A. van Boven Dr A.L. Kort
E. van Brummelen Mr H.M. van Rees
Drs J.P. de Jonge (eindredacteur) A. van Waarden-Koets
F.H. de Klerk G. van der Wal
Redactiesecretariaat
Bijdragen voor de Spuije kunnen naar het redactiesecretariaat worden gezonden: Redactie de Spuije,
Postbus 2159, 4460 MD Goes, t.a.v. drs J.P. de Jonge, tel. 0113-649296, of per e-mail: info@hkdebe-
velanden.nl. Losse nummers van de Spuije kosten 3,50 excl. verzendkosten. Oude nummers, ook
van jaarboeken, zijn verkrijgbaar op voornoemd adres of via de website: www.hkdebevelanden.nl.
Met het indienen van artikelen voor de Spuije geven auteurs tevens toestemming voor opname van
hun artikel in Tijdschriftenbank Zeeland. Richtlijnen voor auteurs zijn bij de redactie verkrijgbaar.
Lidmaatschap
De Spuije is een gezamenlijke uitgave van de Heemkundige Kring De Bevelanden en de Vereniging
Vrienden van het Historisch Museum De Bevelanden en verschijnt in het voorjaar, de zomer en het
najaar. Het verenigingsjaar loopt van 1 januari t/m 31 december. Men kan zich het gehele jaar als lid
aanmelden.
Voor meer informatie over de Heemkundige Kring zie: www.hkdebevelanden.nl.
Leden van de Heemkundige Kring betalen minimaal 18,- contributie per jaar. Hogere donaties zijn
mogelijk en welkom. Bank: NL49 INGB 0003411889. Leden ontvangen de Spuije gratis en kunnen
(meestal) gratis deelnemen aan de door de kring georganiseerde activiteiten. Aanmelding, opzegging
en adreswijzigingen dienen te worden gericht aan de penningmeester van de vereniging: Postbus
2159, 4460 MD Goes, tel. 0622485570. Email adres info@hkdebevelanden.nl geldt ook voor alge
mene post voor de Heemkundige Kring De Bevelanden.
De Heemkundige Kring is ook te vinden op Facebook.
Leden van de Vereniging Vrienden van het Historisch Museum De Bevelanden betalen minimaal
22,50 contributie per jaar. Hogere donaties zijn mogelijk en welkom. Bank: NL58 INGB 0002658134.
Leden ontvangen de Spuije gratis. Aanmelding, opzegging en adreswijzigingen kunnen worden
gericht aan de penningmeester via: info@vriendenhmdb.nl.
Als u lid bent van zowel de Heemkundige Kring als de Vrienden van het Museum dan ontvangt u bij
beide 2,- korting op de contributie. U ontvangt afzonderlijke nota's.
Druk: Drukkerij Driedijk, Heinkenszand.
Overname van artikelen en illustraties is slechts toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestem
ming van de redactie.
Op het omslag: Goes, De Blaauwe Steen, door A. Cornelissen, nov. 1976, aquarel: in kleur;
23 x 16,3 cm, blad 34 x 26,5 cm. (Zeeuws Archief, Zeeuws Genootschap, Zelandia Illustrata,
Aanwinsten, nr. 698.) Hoort bij het artikel: De Blaauwe Steen, door Frank de Klerk.
Kopij voor het volgende nummer uiterlijk 15 januari 2022 indienen bij de redactie.
Ad Beenhakker neemt afscheid van het bestuur van de Heemkundige Kring De Bevelanden2
Duizendpoten in Goes Paul Consten en Dignis Fransen van de Putte3
Nieuwe Oude Lappen. Merklappen uit de 18e en eerste helft van de 19e eeuw in het Historisch
Museum De Bevelanden Hanna van Boven 14
De familie Kuilenbroek in de gemeente Hoedekenskerke Adri Haaij29
Busje komt zo... G.J. Lepoeter 34
Priesters, broeders en zusters, deel II Frits de Kaart39
Film by the Sea: Zijn verloren land. (Documentaire van Koert Davidse, 2009) Eef van Brummelen 45
Boekindruk: De Zeeuwse lijn Albert L. Kort49
Zeeland 1940 Bewogen dagen Gerard van der Wal52
Als de stenen konden spreken Allie Barth 55
Activiteiten Heemkundige Kring voorjaar 2022 56
De afgelopen maanden konden we gelukkig weer diverse activiteiten en bijeenkomsten organise
ren. Soms nog met wat beperkingen, maar toch een groot verschil met de situatie van de laatste
anderhalf jaar. Hopelijk zet die positieve trend zich door. Intussen ging het werk aan de Spuije ook
door, zodat we weer een nieuw nummer kunnen presenteren. Zoals gebruikelijk met artikelen over
uiteenlopende onderwerpen. We lichten er enkele uit.
In 2020 verscheen het boek I.D. Fansen van de Putte (1822-1902) Het leven van een selfmade
politicus, van Paul Consten. In dit boek wordt slechts kort ingegaan op de activiteiten van de familie
Fransen van de Putte in Goes. Aan de hand van het materiaal dat toen is blijven liggen heeft Consten
(met de hulp van een nazaat van de familie, Dignis Fransen van de Putte) een artikel geschreven
waarin verteld wordt hoe het de vader en broers van I.D. Fransen van de Putte verging. Een van de
broers zou zijn hele leven in Goes blijven wonen, terwijl de anderen hun geluk zochten en soms
vonden in Nederlands-Indië.
Het Historisch Museum De Bevelanden heeft twee schenkingen van bijzondere merklappen ont
vangen. Dat is aanleiding voor een tentoonstelling. Hanna van Boven ging kijken en vertelt in haar
bijdrage over de merklappen en motieven die er te zien zijn.
De laatste jaren is veel archeologisch onderzoek gedaan naar het middeleeuwse Kruiningen. De
vondsten die daarbij werden gedaan beslaan een lange periode. Sporen van meer dan duizend jaar
geschiedenis blijken zich in de Kruiningse bodem te bevinden. Resten van aardewerk, boerderijen en
woningen, maar ook een kledingspeld en een tot nu toe onbekende gracht. Els Coppens en Karel-Jan
Kerckhaert geven een overzicht van de stand van zaken.
Met het plaatsen van een klein stuk blauwe arduinsteen en een informatiebordje in het straatje
de Blaauwe Steen, is getracht een stukje van het Goese verleden weer zichtbaar te maken. In het
straatje hadden de bier- en zakkendragers eeuwenlang hun gildekeldertjes. Bij de verdeling van het
werk speelde een blauwe steen een belangrijke rol. Frank de Klerk verdiepte zich in de historie van
de Blaauwe Steen en het dobbelen of smacken om werk.
Met deze en de andere artikelen, wensen we u een aangename tijd.
Bestuur en redactie