STAD EN LANDE 1
MEDEDELINGENBLAD VAN DE VERENIGING STAD EN LANDE VAN SCHOUWEN-DUIVELAND
SecretariaatNieuwe Boogerdstraa.t 3, Zierikzee. Tel. 01110-2086
Nr. 13 Opgericht 1939 Sept. 1971
Het doel der vereniging is de bevordering en het behoud van de stedelijke en
landelijke schoonheid in de meest uitgebreide zin op Schouwen-Duiveland.
Art. 2, lid 1 der Statuten, goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 15 juli
1968, nr. 67. Bijvoegsel v.d. Nederl, Staatscourant van 26 sept. 1968, nr.188
BestuurJ.L.Braber (voorzitter), Mr. W.P.Martens (vice-voorzitter)J.M.J.
Lokker (1e secretaris), J.Berman (1e penningmeester), N.H.Lysen (2e secre
taris); Mevr. C .Reitsma-d' Ancona, Mr. A.Gast, M.K.Romeijn, Ir. J.L.van Slo
ten en W.P.de Vrieze, bestuursleden.
HUIZEN MET EIGENNAMEN TE ZIERIKZEE
Wanneer in de middeleeuwen de ontwikkeling van handel en nijverheid toe
neemt, het aantal bewoners en huizen vermeerdert, ontstaat de behoefte zich
te onderscheiden van anderen, ofwel de aandacht op zich te vestigen.
Dan verschijnen de uithangtekens voor herbergen en neringdoenden. B.v. een
krans aan de wijnhuizen, een laars bij de laarzenmaker enz.
Nog heden tendage in Zierikzee, Korte St.Janstraat 11 "De Rookende
Moor", (het originele beeldje nu in het Gemeentemuseum), eertijds een tabaks-
kerverij. Aan hetzelfde pand een grote klomp als uithangteken, welke in de
20er jaren de klompenmakerij van Pairoux op de Karnemelksvaart sierde.
Voorts op de Nieuwe Haven aan het café "De Gekroonde Suikerbiet" een uit
hangteken in schildvorm.
Zoals eertijds de edelen hun blazoenen uithingen van de torens van hun
kastelen, zo brachten ook de voorname burgers der steden hun tekens aan op
hun huizen. Smallegange vermeldt over het s Gravenhof (nabij de Balie gele
gen), "dat nu (1G95) in de nabijheid nog een huis staat, waar verscheidene
grote wapens (schilden) voor de ramen staan".
Zo ontstaan meestal uit de uithangtekens de namen der huizen. Deze na
men dienden tevens als aanduiding, (huisnummering was toen nog onbekend),
in acten, koopbrieven en schepenen transportregisters.
Later bij toename van het aantal stenen huizen komen dan de gevelstenen in
gebruik, waarvan er te Zierikzee helaas maar weinig zijn overgebleven.
Huizen waarvan de eigennaam bekend is, zijn er daarentegen nog vele.
Schuithaven, (v.h. A 3) 11/13, de Gouden Leeuw.
StAnthoniesdam (v.h. A 39) 13, de Vier Heemskinderen.
Als wagenmakerij reeds bestaande in de 90er jaren der 16e
eeuw. (Firma, Plaum)Waarschijnlijk de oudst bestaande zaak
in hetzelfde perceel in de stad.
Als uithangteken ook veelvuldig voorkomend voor Brouwerijen
en herbergen.
Watermolen (v.h. A 70) 23, den Swarten Ruijter.
Korte Nobelstraat (v.h. A 71 a en b) 1/3, de Groene Tente.
Lange Nobelstraat (v.h. A 175) 2, Het huis van Nassau. Meer dan 300 jaar
herberg en koffiehuis.
Hogemolenstraat (v.h. A 255) 45. De Mosselboomgaard. Ontleende zijn naam
aan het huis de Mossel.
Schuithaven (v.h. A 300) 4, Het Vergulde Hert.
Mol (v.h. A 3023 1, De Gulden balanse.
Mol (v.h. A 304) 5, den Eenhoorn. Reeds in de 16e eeuw genoemd.
Mol (v.h. A 307) westelijk deel - 9, de Draak. Eveneens 16e eeuw.
Mol (v.h. A 30811, de Pauwe. 16e c-euw. In het laatst van de 15e eeuw