5)
De Krepelstraat was ouder en was zo genoemd naar de zeer ongelijke bestrating.
Dezelfde naam komt ook in andere plaatsen voor.
Ook wel Brouwerijstraat naar de brouwerijen "de Witte Leeuw" en "de Swaen"
(nr. 19)..
De naam Zevenhuis straat komt -eerst in 1622 voor als "sevenhuijsestrate"
naar het aantal woningen aan de westzijde.
Hoofdpoortstraat. Genoemd naar de in 1624 gebouwde Hoofdpoort. (Afgebroken
in 1869). Ook wel Bolwerkstraat geheten, naar het in 1621 gebouwde Blauwe
Bolwerk. In de volksmond Poortstraet genoemd.
(Het aan de overzijde van de haven gelegen Oranje Bolwerk (1652) werd in 1805
gesloopt).
Behalve enige later ontstane straten vormden de genoemde straten de omvang
van de stad in de 13e eeuw. Ha het beleg van 1304 volgt dan de grote stads
uitbreiding, naar het oosten, (plm. 1325)
Dam. De huizen aan de westzijde stonden oorspronkelijk aan de waterkant.
Volgens de Vos, zou deze dam in de 1e helft, van de 14e eeuw zijn gelegd. In
de vorige eeuw stuitte iaën bij graafwerk op een scheepsromp, waarmede kennelijk
het oude vaarwater v/as afgedamd. (14I8 wordt de Dam genoemd). Door de nog be
staande brandpad bereikte men de losplaats aan de waterkant. Hier stond de
kraan, in 1590 verplaatst naar het tegenwoordige Kraanplein. (De St.Jans
arbeiders hadden daar ook hun verenigingshuis met kapel/zuidelijk gedeelte
van het huis nu "slijterij de Druiventros") Een gedeelte van de losplaats werd
ook wel Hout- of Zabdtuin genoemd.
Ir. Kuiper meent, dat de kreek, die westwaarts stroomde, waardoor de Dam ont
stond, v/egens wateroverlast is afgedamd.
De Mol ontleent haar naam aan een schuit, van voren puntig, met platte bodem,
waaronder bezemachtige voorwerpen met ijzeren punten om het slijk van de ha
ven los te woelen. Bij half tij opende men de sluis. De mol voer nu door wind
en stroom bewogen, waarbij de verschillende modderploegen in werking werden
gesteld, zeewaarts.
Ook Middelburg kende de mol. In 1525 v/erd o.a. daar de mol van Zierikzee ge
leend. Later bouwde een Zierikzeese meester een mol voor Middelburg. Ook
Hulst kende de mol. Het bestek van dit vaartuig is nog in het archief aanwe
zig. (Eind 16e eeuw bouwde Pieter Michielsen, scheepsbouwer te Antwerpen,
een molschuit voor die plaats. Diende ook daar voor het op diepte houden
van de vaargeul. Gelijk met de Dam werd, volgens de Vos, het grote gewelf-'
gemetseld, dat onder het v.m. Molhuis (nu achterhuis apotheek Verschuren)
begon en eindigde op de Schuithaven. Vóór 1465 v/as er al een sluis. Deze
slujs alleen kon de haven niet op diepte houden, daarom werd in het begin
van de 16e eeuw een mol aangeschaft. Te Zierikzee is de naam van deze bagger-
schuit overgegaan op de sluis, waarbij het werd gebruikt en in welks nabijheid
ook de vermoedelijke ligplaats was gelegen.
(Den Haag kende' ook een Molstraat, doch deze is genoemd naar het huis "de
Mol", (1563). In Delft was in de 14e eeuw al een huis waar "de Mol" uithing.
Volgens de mening van sommigen zou mol gelijk zijn aan sluisje. Hu wordt in de
19e eeuw weliswaar gesproken van Molsluis, maar even zo goed van Y/esthaven-
sluisBij Sas, wat inderdaad sluis betekent wordt echter nimmer gesproken
van Sassluis.
Persoonlijk geef ik aan de zienswijze van archivaris de Vos de voorkeur.
Molleman. Als brede brandpad uitlopend in de Hogemolenstraat (Bestond al in
dë 16e eeuw). Hiet onmogelijk, dat hier de molleman (de man die het vaartuig
bediende) woonde.
Schuithaven. Tot hier kwamen de vrachtschuiten uit Schouwen. In 1472 wordt
vermeld, dat bier uit Schouwen zal gebracht worden: "In die Scuijthavene voer
den groeten steeger naist den sluijs".
In 1872 werd de Schuithaven gedempt.
t HoeltjeDankt zijn naam aan het heultje of houten bruggetje, dat hier
over het water lag. Eveneens in 1872 afgebroken.
Hem. Hem is een akker of strook grond aan water gelegen. De tussen Hem en
Verrenieuwstraat gelegen water, Zwemhaven geheten werd ook in 1872 gedempt.
