- 71 -
tongen, olijfolie, visnat, witte wijn, zwarte peper, 4 eie
ren. Tong gaar laten worden in mengsel van olijfolie,
visnat en witte wijn. Eieren met peper en visnat vermengd
over de vis gooien en laten stollen. Peper er over heen
stuiven. Smakelijk eten!
Hier in de lage landen was men nog lang niet zover. De
Germanen (Friezen, Saksen en Franken) bakten hun brood
van gebroken haver of gerst. Van het ongezuurde, ongere-
zen deeg werden platte koeken (broden) in een stenen oven
gebakken. Zwaar en vast was dit z. g. n. derfbrood. Lijf
eigenen (ook vrouwen) moesten in de molen lopen om te
malen en noemden dit een "ossentaak". Verder at men
jachtvlees, vis, eieren, bessen en witte honing. Men be
reidde een en ander op de vuurhaard midden in het vertrek,
onder het rookgat in het topje van de hut. Mid-zomer vier
de men het Beidersfeest, een vrolijk feest bij het Belders-
vuur, waarvan de "asch" en "cintels" zeer vruchtbaar
voor het land waren. Voor de opbrengst van het land moest
men aan het "Hof" elke tiende schoof leveren, dit heette
"vertienen" (de latere belasting "tienden").
Mid-winter was er het Joelfeest en men at daarbij joelsoep
met vet spek er in. Met Ostara-feest (Pasen) schilderde
men eieren rood en at Oster-koeken. Later bakte men met
Pasen broden in krakelingvorm, men wilde hier een sym
bool van de liefde-knoop in zien. Tijdens Karei de Grote
schafte men het heidense Joelfeest af, men vierde van toen
af aan Christus geboortedag met grote broden van tarwe.
Voor elk mens een deel, want Christus was voor allen.
Voor het Beldersfeest kwam St. Jan in de plaats. Op Drie
koningen bakte men koeken met honing, in de Vasten krans-
brood en op Allerzielen kleine broodjes, oorspronkelijk
om de doden op hun reis mee te geven.
Karei de Grote (742 - 814) gaf veel steun aan de kloosters.
Waren de kloosterlingen niet lange tijd de behoeders en
leermeesters van de mensheid? Zij beschikten al over een
pershuis voor wijn, een brouwhuis voor het bier en een
washuis, ook weer met de haard in het midden, waar vol
gens Benedictijner-voorschrift de voeten gewassen en het
lijnwaad gereinigd diende te worden.
(Slot volgt)
J. E. v. Elsacker-Ufkes.