- 165 -
ontwerp. Vast staat, dat, toen de Middelburgse stadsar
chitect G. H. Grausz in 1845 de opdracht kreeg de bouw
(die vanaf 1833 stil had gelegen) te voltooien, hij voor de
dag moest komen met een vereenvoudiging waarbij van zo
wel koepel als toren geen sprake meer was. In zekere zin
evenwel behoeven we dit niet te betreuren. Het Griekse-
tempel-idee dat in de overgebleven vorm ligt opgesloten
komt des te sterker naar voren, met een expressieve
kracht als bij geen kerk uit dezelfde periode (die zijn er
trouwens niet veel) in Nederland valt waar te nemen.
Zoals hiervoor gezegd ging de stijlontwikkeling spoedig
hierna andere kanten op, en verliet men dit "Klassicisme".
Mede hierdoor valt te verklaren dat de kerk in Zierikzee
een eigen plaats heeft gekregen in de geschiedenis van de
Nederlandse bouwkunst. Zij is in zekere zin een unicum
in de consequentie van de vormgeving naar het model van
de Grieks-Romeinse tempel, het klassicistisch idee.
Tot voor kort vond zij geen genade in de ogen van "kunst
kenners". De laatste tijd is het anders, juist ook vanwege
het feit dat men het begrip "schoonheid" niet meer zozeer
bindt aan bepaalde schoonheidsbegrippen van renaissance
of gotiek, en probeert recht te laten wedervaren aan de
opvatting van elke periode in de geschiedenis, mits het
produkt dat op grond van die opvatting gebouwd is, voldoen
de zeggingskracht heeft en voor de tijd en de omstandig
heden typerend mag worden geacht. Dit laatste nu is bij
de Nieuwe Kerk te Zierikzee zeker het geval.
Onze conclusie mag zijn, dat het voortbestaan van dit kerk
gebouw een goede zaak zal zijn voor ieder die voelt voor
de kerkgeschiedenis, de bouwkunstgeschiedenis en de
stadsgeschiedenis van Zierikzee. Vandaar dat tenslotte
een opwekking op haar plaats is om de Stichting Oude
Zeeuwse Kerken te steunen.
Gironummer Amrobank Middelburg: 97721; rekening nr.
46.06.76.660. Jaarlijkse donatie minimaal f 25,--.
C. A. v. S.
