- 184 -
Antwerpse kroegenbuurt, Trijntje Cornells, geschreven
in 1653. Revius waagt zich niet verder dan een zeer kort
bijbels treurspel, Ham an, dat als een leesdrama bedoeld
is en dus niets uitstaande heeft met de schouwburg, waar
tegen een orthodoxe predikant als Reefsen is,met niet af
latende ijver ageren moet. Jeremias de Decker houdt zich
helemaal op de vlakte met zijn vertaling van het latijnse
bijbelse drama Baptistes van de Engelse dichter George
Buchanan in zijn Baptistes of (Johannes de) Dooper
3. De waardering voor het werk van Cats.
Het 'Papiere-kint' in de inleiding van de Trou-ringh ver
telt ons, dat Cats zijn versregels met zorgende aandacht
bijschaafde. Hij dichtte niet met het grootste gemak, al
menen velen dat te mogen afleiden uit woordherhalingen,
metrische zuiverheid en "slappe verzen". Op veel plaat
sen, vooral in inleidingen, schenkt hij aandacht aan de
ambachtelijke kant van het verzen maken. Ook de architek-
tuur van zijn werken blijkt doordacht te zijn. In alle voor
woorden legt Cats verantwoording af van de bouw van zijn
werk. Soms krijgen de onderdelen een rijke variatie in
vorm, zoals in de Self-stryt. Bij de afzonderlijke bespre
king van elk werk hebben we aan deze architektonische
kwaliteiten aandacht besteed. We zullen hier nog enige
bijzondere stijlkenmerken behandelen die we bij Cats aan
treffen: herhalingen, beknoptheid en zoetvloeiende een
voudigheid.
Over de herhalingen in de gedichten van Cats zijn velen
gevallen. Zij hebben weinig begrip voor dit Renaissancis
tische spel. Zoals een bekwaam musicus op een thema een
reeks van variaties kan spelen, zo geeft ook een dichter
virtuoze herhalingen met variaties. Hoe dichter de begrip
pen kwa klank bij elkaar liggen, des te knapper is de dicht -
prestatie. De moderne dichter laat daarin de onuitputte
lijke mogelijkheden van de moedertaal zien. Cats vraagt
in een voetnoot extra waardering voor zijn virtuositeit op
eenlettergrepige woorden in het 'Vrouw en-voor dicht' uit
het derde boek van zijn Houwelyck:
Vraagt iemand wat ik voor een vrouw
Tot mijn gezelschap wensen zou?
Gezellen, zo hier wensen geldt,
Ik wens er ene dus gesteld:
