- 193 - De heer Jilleba heeft enige voorwerpen meegebracht. Aan de hand hiervan laat hij het verschil zien tussen het kostbare antiek en de nabootsingen hiervan. Een kenner herkent onmiddellijk een goed stuk antiek aan de afwer king, de klank, de manier van gieten bij metalen voorwer pen en de slijtageplekken. Spreker raadde zijn toehoorders aan om brons nooit te poetsen, omdat anders de gepatineerde laag beschadigd wordt. Geel koper mag wel gepoetst worden. Het is moeilijk om tin te determineren. Reeds eeuwen lang wordt tin gebruikt. Het oudst bekende voorwerp van tin is een ampul uit omstreeks het jaar 1000. Na 1400 werd er in Europa veel tin gebruikt. Het werd "gebroken", dat wil zeggen, er werd lood in gedaan, om het te verharden. In de Gouden Eeuw was het maximum toegestane percentage lood in de gebruiksvoorwerpen 7 Lood is immers giftig, en veel tinnen voorwerpen kwamen in kontakt met voedsel. De tingieters werden dan ook streng gekontroleerd. Ook moest het tin goed "gereuteld" worden: bij het smelten moest het vuil er zorgvuldig uit verwijderd worden, anders kon, on der invloed van koude en vocht, tinpest ontstaan. De bes te stukken dateren uit de 16e en 17e eeuw. In de twintig ste eeuw zijn er veel tinnen voorwerpen nagemaakt, kom pleet met oude stempels erop. Met een beetje citroenzuur kan men echter direkt zien, of men met een antiek stuk te maken heeft. Dit zuur lost de gepatineerde laag van een nieuw voorwerp op en die van een origineel stuk niet. Na een korte pauze behandelt de heer Jilleba het glas. 3500 jaar voor Chr. werd het al gebruikt door de Egypte- naren. Bij graafwerkzaamheden worden nog vaak oude glas scherven gevonden. De verkleuringen hiervan, zoals lila, goud en zilver zijn het gevolg van de zuren in de bodem. Hoe kan men nu zien, dat een glazen voorwerp heel oud is? Ten eerste is het erg licht, vaak heeft het een bewogen oppervlak, er zitten luchtbellen en onzuiverheden in en onder aan de bodem zit het "litteken" van de glasblazer, get zg. pontylmerk. Vaak werd het glas gegraveerd. Dat kon op verschillende manieren gebeuren: 1. door het trekken van lijntjes met behulp van een burijn, dat is een stift met een diamantkop. Zo ontstond een

Tijdschriftenbank Zeeland

Stad en lande | 1982 | | pagina 9