- 36 -
EXCURSIE 26 MEI 1984 NAAR AARDENBURG EN DAMME
Aardenburg bestond al in de Romeinse tijd, toen hier een
versterking met stenen muren lag. Resten daarvan zijn
rond de St. Baafskerk niet lang geleden opgegraven. Daar
vóór was er zeker al sinds 5500 v. Chr. bewoning door
jagers en vissers, die stenen werktuigen gebruikten.
Het lag aan de rand van de wat hoger gelegen zandige gron
den van het tertiair in België, zoals ook met Brugge het
geval was. Het was omgeven door geulen en moerassig ge
bied waar tweemaal daags de zee in en uit stroomde.
De grootste geul was, naast de latere Westerscheldehet
Zwin, met allerlei vertakkingen die diep het land in lie
pen. Geleidelijk zijn deze later afgedamd ter bescherming
van de er achter liggende gronden. Zo is ook Damme ont
staan toen de Zwin-geul die naar Brugge liep verzandde.
Aardenburg was aan de westkant, thans nog Kaai en Haven
geheten, met het Zwin verbonden. In 1813 is de haven ge
sloten. Hier staat ook de Water- of Westpoort, thans in
restauratie, aan het einde van de Weststraat. Deze loopt
naar het huidige museum. Er is een aantal heel mooie ge
vels, o.a. die van het "weeshuis". Ook de R.K. kerk is
bijzonder, met "O.L.V. met de inktpot" in de gevel.
Het zicht op de slanke St. Baafstoren verderop is erg
fraai. De windwijzer is een mooie koopvaarder, symbool
van de relatie met de Duitse en Londense Hanze in de mid
deleeuwen. De kerk zelf is groot: 65 m lang en ca. 25 m
breed en hoog, geheel vrijstaand, gesticht in 959 door
de monniken van de St. Baafs abdij in Gent. Het thans
bestaande oudste deel uit ongeveer 1225 met zijbeuken en
dwarspand is het enige voorbeeld in ons land van zuivere
Schelde-gotiekDit is o.a. aan het driedelige westven
ster, de doorlopende triforiumgalerij en aan details van
profilering en kapitelen te zien.
Het koor is driebeukig, eind 14e eeuws, met 17e eeuwse
toevoegingen. Ook de torenbekroning is 17e eeuws (1625).
In het koor zijn bij de restauratie na de zware oorlogs
beschadigingen van 1944 de funderingen van het oude koor
opgegraven. Ook is een reeks grafkelders gevonden uit de
periode 1300-1500 met kleurrijke beschilderingen, waarin
allerlei soorten kruisen en niet goed te verklaren sym-
