- 160 -
In 1616 vertrok hij uit Zierikzee naar Veere waar zijn
broer rector van de Latijnse school was. Hij ging medicij
nen studeren, de enige studie waar natuurkunde bij te pas
kwam, en promoveerde in Caen (Fr.). In 1619 werd hij con
rector in Utrecht en later in Rotterdam. Sinds 1627 was
hij rector van de Latijnse school in Dordrecht waar hij
vrij veel zeeuwen onder zijn leiding kreeg.
Beeckman ontmoette de filosoof Descartes in 1618 en heeft
veel met deze gesproken over de natuurwetenschappen.
Het was de tijd na de renaissance dat nieuwe theoriën
werden ontwikkeld en de wereld nader bestudeerd werd.
Men ontdekte verklaringen van verschijnselen die men
voorheen, sinds de oudheid, toeschreef aan verborgen
krachten, magie en occultisme. Aristoteles meende bijv.
dat een voorwerp alleen in beweging kon blijven als er
voortdurend een aandrijvende kracht op werkte. Alles wat
verder weg was dan de maan (het "boven"-maanse)was
eeuwig en onveranderlijk. In de 17e eeuw vond men echter
de verklarihg voor bijv. het blijven draaien van de pla
neten in hun baan. Beeckman ontdekte dat in een vacuum
een voorwerp blijft bewegen, omdat er geen (lucht)weer
stand is.
Vooral in zijn Zierikzeese tijd, waar hij zich betrekke
lijk ongestoord aan zijn eigen overpeinzingen kon over
geven, heeft hij ideëen ontwikkeld die hij later met
Descartes besprak. Hij ontmoette deze in 1618 in Breda,
waar Beeckman ook zijn vrouw vond. Samen met Descartes
ontwikkelde hij de valwet en besprak hij muziektheorie.
Descartes was echter meer de man van de sluitende wiskun
dige redenering en Beeckman de concrete fysicus. Door na
ijver raakten ze later uiteen.
Beeckman heeft nooit iets gepubliceerd, behalve zijn
proefschrift over de derdedaagse koorts, Descartes daar
entegen wel.
Beeckman mag met Antony van Leeuwenhoek en Swammerdam
toch wel tot de belangrijke Nederlandse natuurkundigen
worden gerekend, al haalden ze niet het niveau van een
Christiaan Huygens. Ze beleefden de tijd waarin defini
tief van de eeuwenlang aanvaarde metafysische leer van
Aristoteles werd overgegaan naar het nieuwe rationele
wereldbeeld, met zijn mechanische verklaring van de ver-