-188-
STREEKTAAL EN ALGEMENE TAAL, STREEKCULTUUR EN ALGEMENE
CULTUUR
Kort verslag van de voordracht van drA. de Vin, gehou
den op de ledenvergadering van 22 november 1985.
Dr. de Vin begon met op te merken dat de streektaal in
deze tijd onder sterke druk staat en terrein verliest aan
de algemene taal, zowel wat uitspraak als woordenschat
betreft. Dit verlies kan aan verschillende oorzaken wor
den toegeschreven. Hij acht de voornaamste ervan de alge
mene vervlakking en kritiekloze aanvaarding van alles wat
ons o.a. door T.V. wordt aangeboden. Daarmee gepaard gaat
een verdwijnend identiteits- en cultuurbesef.
Daarnaast bestaat vanouds de scherpe tegenstelling plat
teland - stad. Geheel ten onrechte verkeren stedelingen
in de mening dat hun taal "beschaafder" zou zijn dan de
streektaal en dat laten ze blijken ook. Dat dit voor de
ontwikkeling van de streektaal tot gelijkwaardig instru
ment niet bevorderlijk is, is duidelijk. Voor Schouwen-
Duiveland, waar zich na de "openlegging" vele mensen van
elders vestigden, klemt dit des te meer. Daarvóór hadden
de evacuaties van 1944 en '53 al hun invloed doen gelden.
Spreker wijdt lovende woorden aan "Joös van Jaone" en
"Arjaon", die met hun verhalen in de Zierikzeesche Nieuws
bode de streektaal tot z'n recht hebben laten komen.
Vervolgens gaat dr. De Vin in op de Schouwse taal zelf.
Omdat de Westhoek al in een vroeg stadium bewoond was,
moet de Schouwse streektaal van heel oude datum zijn.
Spreker noemt als voorbeeld het woord "wuisse" (het drie
hoekje groen bij een wegsplitsing)dat alleen in de West
hoek bekend is. Dan natuurlijk de "strao" (het voorjaars
feest in de Westhoek), dat slechts daar in gebruik is.
En wat te denken van de uitdrukking "Ik wou dajje dü de
Noormannen meeënome was"?
Uit Kerkwerve stamt het "schaoljedèk"een leien dak, in
Vlaanderen nog in gebruik als schaliedak.
Dr. De Vin zegt met nadruk dat de Schouwse taal wat ouder
dom betreft dus zeker niet hoeft onder te doen voor het
"Algemeen Beschaafd Nederlands".
De inpolderingen in het oosten zijn veel jonger en de
streektaal daar dus ook. Maar ook het Oosterlands en de
