-233-
In een paar korte artikelen zal iets verteld worden
over enkele markante schampstenen die dankzij hun pro
filering of ornamentering gedateerd kunnen worden en
het straatbeeld van Zierikzee verrijken. Vele andere
brokstukken blijven onbesproken, hoewel daar ook inte
ressante stenen tussen kunnen zitten, zoals het blok
rode graniet (een zwerfsteen uit Skandinavië) op de
hoek Hoge Molenstraat-Schuithaven, of een stuk basalt
oorspronkelijk aangevoerd voor de dijkversterkingen.
Ruim 150 jaar geleden in 1832 brandde de Sint-Lievens-
kerk uit. Aan restauratie die toen zeker mogelijk was
geweest, dacht men niet: muren en fundamenten werden ge
sloopt. Veel puin werd in de zeeweringen verwerkt, maar
ook belandde menig stuk steen op de hoek van een straat.
Dit werd al opgemerkt door Dr. J.J. Westendorp Boerma
die in zijn Heemschutboekje "De historische schoonheid
van Zierikzee" (1946) vermeldt:
"Op eiken straathoek ziet de opmerkzame wandelaar ge
profileerde brokken arduin...". Ook H. Janse in "Kerken
en torens in Zeeland" (1969) vermeldt: "Onderdelen van
de oude kerk kan men nog door de gehele stad vinden op
straathoeken als stootsteen en dergelijke".
Van vele blokken steen is de ouderdom niet na te gaan.
In Zierikzee is echter een 15-tal zodanig bewerkt, dat
conclusies kunnen worden getrokken. Deze schamp- of
stootstenen vertonen een aantal ingehakte groeven en
uithollingen, waardoor ribben ontstaan. De achterzijde
van de palen is recht, aan de voorzijde ziet men, in
dwarsdoorsneeeen ei-vormige afsluiting (zie de foto's
a en c)Het geheel mag men een gotisch ribprofiel
noemen. Aan de bovenzijde zitten gaten en soms nog ijze
ren stangen (met lood in deze gaten vastgemaakt) die
verscheidene van deze bewerkte stukken aan elkaar kop
pelden (zie foto's a en d)Deze brokstukken zijn onder
deel van venstertraceringen geweest: het stenen netwerk
binnen een hoog venster waarin het glas werd vastgezet.