-418-
Ja, in de dertiger jaren was er ook konkurrentie. En dan te bedenken
dat men voor de som van 2,00 - zegge en schrijve twee gulden - een
paard van vier nieuwe hoefijzers voorzag. Als u daarbij optelt dat zo'n
karwei vijf kwartier tot anderhalf uur duurde, moest onze smid zich
geweldig weren om aan een dagloon te komen. Gelukkig zijn deze tij
den veranderd. Het is jammer dat de trekpaarden praktisch verdwe
nen zijn. Daarom wordt tegenwoordig gebruik gemaakt van een rij
dende travaille om het enkele werkpaard dat er nog dienst doet, van
nieuw hoefbeslag te voorzien.
Ook bij winterdag, wanneer de wegen met sneeuw en ijzel bedekt
waren, kon men het paard als trekdier niet missen. De hoefijzers wer
den dan voorzien van schroeven. In de volksmond noemde men dit dat
het paard op „scherp" was gezet. De boeren, stalhouders en leveran
ciers hielden daar in het najaar al rekening mee. De smid kreeg dan
reeds opdracht bij het aanleggen van nieuw hoefbeslag om de ijzers te
voorzien van 2 gaten, waarin draad was getapt. Wanneer in de winter
de wegen inderdaad glad werden, brachten de eigenaars van de dieren
het winterbeslag meestal zelf aan. Dit was eenvoudig uit te voeren
door met een sleutel of een tang de schroef in de hoefijzers te draaien.
Het wordt tegenwoordig nog toegepast bij rijpaarden van partikulie-
ren en rij verenigingen bij het oefenen en op paarde-sportfeesten. De
vorm van de schroef en de benaming zijn wel veranderd, men noemt
ze nu stiften. Het doel is echter gelijk gebleven. De paarden houden
hierdoor de greep op het terrein wanneer deze door aanhoudende
regen of overmatige droogte glad is.
Niet overal in ons land kende men travaille's. Behalve in onze con
treien vonden ze ook toepassing in de landbouwgebieden van west
brabant en zuid-holland. De manier van „beslaan" verschilde echter
wel van die, zoals ik u deze omschreef. In het overige deel van Neder
land paste men veelal het „beslaan" op de knie toe.
C. Leeuw, Zierikzee
JOHAN HEMKES (1894) MAAKTE FRAAIE ETSEN VAN
ZIERIKZEESE HAVENPOORTEN
Een overvloed aan natuurschoon op Schouwen en de schilderachtig
heid van oude steden als Zierikzee en Brouwershaven vormen ingre
diënten waar kunstenaars in verleden en heden wel weg mee weten.
Er valt op dit voormalige eiland heel wat af te tekenen; talloze schil
ders en tekenaars hebben hier dan ook met graagte hun gevarieerde
onderwerpen gekozen.