„Welstandszorg" vóór vijftig jaar
Al vóór het Mosselpoortje-drama, waaraan
de heer Uil voorgaand gedegen artikel
wijdt, waren er personen aktief voor het
behoud van de bijzondere bouwkundige
kwaliteiten van Zierikzee. De heer Uil
maakt melding van het blad Architectura,
dat op 4 december 1937 een heel nummer
aan de „evidente schoonheid" van
Zierikzee wijdde. Vooral in vakkringen
werd zodoende belangstelling voor
Zierikzee gewekt.
Mr. W. Nieuwenhuijsen, die behoorde tot
de oprichters van Stad en Lande, was een
van degenen die bezorgd waren over de
achteruitgang van het stadsschoon van
Zierikzee.
Hij woont thans in Velp, maar was van
1934 tot 1945 advocaat te Zierikzee. Hij
woonde Havenpark 15 (A 335 volgens de
toenmalige wijkindeling). Dit is het huis
met de gevelsteen NON NOBIS SED
POSTERIS uit 1656 (niet voor ons maar
voor het nageslacht). In dit huis met deze
toepasselijke gevelsteen werd in januari
1939 besloten tot de oprichting van Stad en
Lande.
Dit huis stond recht tegenover het pand
Havenpark 18 dat in een dusdanige staat
verkeerde dat het vernieuwd moest worden.
Men wilde een „moderne" gevel, met
balcon. Dat laatste kon gelukkig worden
verhinderd, maar niet kon worden
voorkomen dat er „horizontale" ramen in
kwamen in plaats van de altijd algemeen
toegepaste verticale. Ook is de gevel niet
zoals voorheen gebruikelijk iets
vooroverhellend gebouwd.
In de kleine en geïsoleerde gemeenschap
van toen wist men natuurlijk bijna alles
van elkaar af. Ook van eikaars
bouwplannen. Vonden degenen die bezorgd
waren over het stadsschoon die niet
passend, dan moest door overreding
worden geprobeerd iemand tot betere
gedachten te brengen.
Mr. W. Nieuwenhuijsen begin 1939 met
z'n a.s. vrouw voor het huis Havenpark A 335
(thans nr. 15).
Zo konden „horizontale" ramen wèl
worden voorkomen in de nieuwbouw naast
mr. Nieuwenhuijsen, nr. 17. De nieuwe
eigenaar bleek gevoelig voor praktische
argumenten.
Ook kon zo worden bereikt dat een kleine
woning aan het eind van de Nieuwe
Bogerdstraat een nieuwe voorgevel kreeg,
uitgevoerd als de vroegere halsgevel.
Een welstandscommissie was er nog niet.
De Bouwverordening van de gemeente
Zierikzee van 1933 vermeldt (art. 82):
„1. Het uiterlijk van nieuw te maken of
naar den uitwendingen vorm te veranderen
gebouwen, reclameborden en -toestellen,
10
