Drs. P. F. Vleugel:
Veranderd vervoer
In deze bijdrage wordt ingegaan op de
veranderingen in het vervoer op en naar
Schouwen-Duiveland gedurende de laatste
50 jaar. Tevens zal worden bekeken welke
impuls er van het verkeer en vervoer
uitging voor de Schouwen-Duivelandse
economie.
Ten aanzien van het vervoer kunnen er 4
perioden worden onderscheiden, die elk in
een afzonderlijk hoofdstuk worden
behandeld.
1939-1945 was met mobilisatie en bezetting
een periode van toenemende
vervoersproblemen en economische
stagnatie.
1945-1964 was een periode waarin de
aanvoer per schip het belangrijkst bleef en
het vervoer niet wezenlijk van karakter
veranderde.
Het jaar 1953 gaf veel uitzonderlijk vervoer
te zien door de ramp, evacuatie en
herstelwerkzaamheden.
Na 1965 veranderde het vervoer op en naar
Schouwen-Duiveland sterk van karakter
door de openstelling successievelijk van de
Deltawerken en de Zeelandbrug. Vervoer
per vrachtauto nam sterk toe, ten koste van
vervoer per schip. Verkeer over de weg en
het water ging sterk toenemen door de
opkomst van massatoerisme. Dat en de
aanleg van de ontsluitingswegen,
betekenden een grote impuls voor de
werkgelegenheid op het voormalige eiland,
zodat ook de bevolking ging toenemen.
Ir. C. M. Volker:
Landbouw - Van „drie schoven" naar
„werken om klaar Ie wezen"
Na de februari-ramp in 1953 vond een
omvangrijke reconstructie van het eiland
plaats. Deze heeft de weg vrijgemaakt voor
een moderne landbouw die ook op langere
termijn uitzicht bood op een redelijk
bestaan. Wat betreft de veranderingen in de
landbouw kunnen de effecten van de
herverkaveling echter niet geïsoleerd worden
van andere, reeds aan de gang zijnde,
opkomende of verdwijnende invloeden. In
vijftig jaar landbouw op Schouwen-Duive
land is meer dan de helft van het aantal
bedrijven verdwenen en hebben de
overgebleven bedrijven een
'standaardontwikkeling" doorgemaakt. De
feitelijke ontwikkelingen worden in de
vorm van een aantal trends beschreven.
Voor de boeren betekenden deze
ontwikkelingen een heroriëntatie op de
toekomst en ingrijpende veranderingen in
de regelmaat van het dagelijks bestaan.
Het vroegere gemengde bedrijf was opgezet
rond de aanwezigheid van werkpaarden,
beschikbare arbeidskrachten en een
kleinschalig, versnipperd landschap. De
huidige rendabele landbouw wordt beheerst
door machines, goed ondernemerschap en
gespecialiseerde vakkennis.
Ook in de toekomst moet de landbouw
bestaanszekerheid bieden aan een aantal
mensen. Er liggen mogelijkheden binnen
de sector zelf, maar deze zijn beperkt. Een
schoon milieu, aanspraken vanuit andere
sectoren (wonen, recreatie) en een
ongunstig economisch perspectief in
bepaalde bedrijfstakken (akkerbouw)
kunnen, indien niet opgevat als
belemmeringen maar als uitdagingen, het
bestaansperspectief verder verbreden.
99
