Zierikzee: Monumentenstad!?
Aan de toegangswegen tot Zierikzee staat
welgemeend op de borden: Welkom in
Zierikzee Monumentenstad. Met recht,
want er zijn in de stad niet minder dan 560
panden die op de monumentenlijst staan.
Sinds 1971 is Zierikzee officieel Beschermd
Stadsgezicht en de in totaal 1950 panden in
de binnenstad vormen een uniek geheel.
Toch zijn er in de laatste jaren
veranderingen te signaleren die Stad en
Lande zeer verontrusten.
Met alle begrip voor de commercie, de
werkgelegenheid, goede en betaalbare
huisvesting, enz. moet ons het volgende
van het hart.
Een zich opdringend winkelbestand.
Dit is niet te vermijden en het gevolg van
de trekpleister die Zierikzee nu eenmaal is
voor duizenden toeristen. Maar... het
presenteren moet wel binnen de perken
blijven. Steeds grotere glaspuien en etalages
over meerdere panden doorlopend, schaden
de straat wand.
Grote reclame- en naamborden ontsieren de
gevels.
Steeds meer vlaggen en markiezen e.d.
bederven het totaalbeeld. En mocht men er
toe overgaan niet alleen de onderpui maar
ook de verdieping een „open" karakter te
geven om z'n waren ook daar te etaleren,
dan houden we ons hart helemaal vast.
„Eigentijds" (ver)bouwen akkoord, maar
in dit laatste geval wordt zelfs van een
goede architect met gevoel voor de
historische sfeer en de schoonheid van
Zierikzee wel het onmogelijke verlangd.
Zierikzee is geen „gewone" winkelstad!
Schaalvergroting en eenvormigheid bij
woningbouw.
Dit is een misschien nog gevaarlijker
aantasting van het karakter van Zierikzee
binnen de wallen.
Het lijkt wel of er op vrijkomende
terreinen altijd nét iets groter of hoger
gebouwd moet worden dan in de omgeving
past. Is het bouwblok aan de Hoge
Molenstraat bij de R.K. kerk niet veel te
massaal? Is „De Wieken" in diezelfde
straat niet veel te eenvormig?
Moest „De Vrijburg" in het Jannewekken
zo hoog? Zo ook de recente herbouw in de
Beddeweeg? De kleine huisjes daarnaast in
de Maarstraat bij het stadhuis en die wat
verderop zijn juist daarom zo charmant.
Voor de a.s. woningbouw in de
Manhuisstraat ter plaatse van het v.m.
gebouw van de Rijksscholengemeenschap
en de begin 1800 voor de Franse soldaten
gebouwde kazerne, kunnen we slechts het
beste hopen. Toch geen verdere
eenvormigheid?
Zierikzee als monumentenstad is méér dan
een verzameling grote en kleine
monumenten als poorten, kerken en
huizen. Men kan aan de stad de
geschiedenis nog aflezen, van het eerste
begin af: de groei, de rijkdom, de
armoede, de woninkjes en bedrijfspandjes,
de gildepoortjes, de ambachtelijke
werkwijzen, een geschiedenis van eeuwen.
Dat alles samen, inclusief de smalle en
allemaal iets bochtige straten vormen,
naast natuurlijk andere faktoren, de vaak
niet merkbare aantrekkingskracht. Juist die
afwisseling in bebouwing is zo verrassend,
geen twee huizen werden vroeger hetzelfde
gebouwd. Dat is nu anders geworden.
Daarmee is een deel van de specifieke sfeer
van Zierikzee verloren gegaan.
Moet Zierikzee van Monumentenstad „Stad
met monumenten" worden?
Tenslotte: is het gemeentebestuur van
Zierikzee niet bij machte om het enige
authentieke pand met houten vakwerkgevel
in het Vrijpoortje te behouden? Als de
vestiging van één horeca-gelegenheid erbij
de enige redding zou zijn, is die dan zó
verwerpelijk? Het aantal toeristen neemt
door de goede promotie toch ook toe?
305