De Zierikzeese Transport Colonne in oorlogstijd In het dit voorjaar verschenen gedenkboek over het Rode Kruis in Zeeland zit voor mijn gevoel een hiaat van 5 jaar en wel in het gedeelte over de Zierikzeese brigade. Deze leemte is vermoedelijk ontstaan door het verlo ren gaan van de notulen wegens omstandighe den van oorlogs- en rampgebeurtenissen. Deze leemte wekt de indruk alsof er in Noord- Zeeland tijdens de oorlog geen activiteiten zijn geweest. Niets is minder waar; als de schrijver de nog in leven zijnde mensen van het eerste uur had geïnterviewd, dan had hij het Rode Kruis werk in Noord-Zeeland meer recht gedaan dan in dit geval. Om nu in deze leemte van de lokale geschiedenis te voorzien wil ik in het kort memoreren wat ik zelf ervaren heb. Het begon in 1938 toen bij een aantal jongelui een verzoek binnen kwam om deel te nemen aan een cursus E.H.B.O. ten behoeve van het Nederlandse Rode Kruis. Deze cursus werd door de arts C. Boogerd gegeven en later werd hij opgevolgd door de arts C. M. van Hoorn. Het doel van deze cursus was om een Transport Colonne te vormen. Toen op 10 mei 1940 de oorlog uitbrak was voor ons het moment aangebroken om actief in dienst te treden. Een bestelauto van transportbe drijf C. v. d. Wekken werd verbouwd ten behoeve van het transport van gewonden en er werd een vaste wachtpost ingericht in „Het Huis van Nassau" die dag en nacht bezet werd. Na 5 dagen werd de wachtpost opgeheven omdat acuut oorlogsgevaar voor de burgerij was verdwenen. Nederland had immers gecapitu leerd. Hiermee zou het verhaal uit zijn geweest ware het niet dat de oorlog in Zeeland doorging, dus ook te water. Zo voer er op het Zijpe een patrouille-vaartuig H. M. „Hydra" geheten, die met één vuurmond uit 1870 daar ter plekke het Vaderland moest verdedigen. Nadat de „Hydra" op 15 mei in vuurcontact met de brute aanvaller was geweest kunt u zich voorstellen hoe de toestand van de bemanning was. Het verhaal hierover kunt u lezen in „De Kroniek van het land van de Zeemeermin 1980", blz. 115. Op dat moment werd het menens voor de Brigade, we werden midden in de nacht opgetrommeld en met de eerder klaar gemaakte vervoermiddelen in de donkere nacht vervoerd (iedere vorm van verlichting was ver boden). Zo werd er over de smalle polderwegen een weg naar het haventje van Viane gezocht. Hier zouden de gewonde bemanningsleden van de „Hydra" aan land worden gebracht. Onder leiding van Commandant arts C. M. van Hoorn werd hier de eerste hulp verleend en het vervoer voorbereid, dit alles bij het zwakke licht van enige stallantarens. Vanuit hier werden de gewonden naar Noordgouwe vervoer voor ver dere behandeling en operatief ingrijpen. Intussen werd de leegstaande villa „Buitenlust" Donkereweg 58 in Schuddebeurs klaargemaakt om als Noodhospitaal te fungeren. De dames van de Colonne werden ingeschakeld voor de verzorging van de patiënten en omdat er onder de patiënten enkelen nogal onrustig waren wer den er voor de nacht nog een paar mannen als „stand-by" toegevoegd. Deze eerste samenwer king tussen ziekenhuis en colonne heeft tot een jarenlange vruchtbare samenwerking geleid. De waardering van het hoofdbestuur van het Nederlandsche Rode Kruis voor deze werkzaamheden bleek toen er in de loop van 1940 zonder enige plichtpleging een enveloppe werd afgegeven met daarin een oorkonde en het Zilveren Kruis 1940. Kennelijk was het plaatse lijk bestuur bang voor de bezetter om dit in het openbaar te doen. Gelukkig voor de bevolking deden er zich geen calamiteiten voor die het nodig maakten dat de Colonne hulp moest verlenen. Dit deed zich weer wel voor in het begin van 1944 toen de bezetter bekend maakte dat de bevolking in ver band met de inundatie van het eiland moest eva cueren, voorzover de bevolking niet op eigen gelegenheid een plaats in Nederland had gezocht. Hierbij was ook een taak toegedacht aan de Colonne. Hiervoor had men de vee-boten met passa giersaccommodatie gevorderd die op de grote rivieren de verbindingen met Rotterdam onder hielden. Deze schepen lagen bij Zijpe aan de 361

Tijdschriftenbank Zeeland

Stad en lande | 1992 | | pagina 17