lijke eisen en passen in hun historisch gegroeide
omgeving. De Vereniging is werkzaam in Zuid-
Holland en in Zeeland. Dia's van dijkhuisjes,
alle op verschillende wijze uitgebreid, illustreer
den dat een welstandscommissie veel lelijks kan
voorkomen.
De monumentencommissie is opgericht om
gemeenten te adviseren over hun monumenten.
Dit betreft in het werkgebied zo'n 40.000
monumenten van voor 1850. Daarnaast zijn er
de nieuwe monumenten van 1850-1945 bij
gekomen. Sommige eigenaren schrokken,
omdat hun pand op de lijst van nieuwe monu
menten zou komen en begonnen direct te slo
pen.
De vereniging heeft met drie instanties te
maken, die allemaal invloed willen uitoefenen
op de bouwplannen. Allereerst de overheden:
wat is hun bestemmingsplan en wat voor ideeën
leven er. Dan de opdrachtgever: wil hij wat
goeds, heeft hij oog voor zijn omgeving, of wil
hij iets bouwen dat zeer afwijkend is in de
omgeving en dus zal misstaan. Als laatste werd
de ontwerper genoemd.
De bezuinigingen van de overheid spelen in het
hele proces ook een rol. Als de ontwerper van
een nieuwbouwwijk geen rekening houdt met
fietsjes en tuingereedschap, gaan de bewoners
zelf allerlei schuurtjes en hokken bouwen. Deze
worden dan allemaal anders. Ook hiervan wer
den schrikwekkende voorbeelden getoond.
Kleurgebruik is ook heel belangrijk in de woon
omgeving. Als iemand zich enorm wil profile
ren door een sterk afwijkend kleurgebruik en
vreemde vorm van zijn huis, dan moet de
gemeente ingrijpen. De welstandscommissie
van Dorp, Stad en Land geeft dan zinvolle
adviezen. Hoe eerder deze Vereniging bij bouw
plannen betrokken wordt, hoe beter. In de toe
komst. na 1 juli 1992, worden allerlei regelin
gen op het gebied van bouwvergunningen soe
peler voor de burgers. De welstandscommissie
maakt zich wel zorgen, dat er allerlei wildgroei
van dichtgemaakte carports en „Eftelinghuisjes"
zullen komen. Beide heren waarschuwden ook
voor te uitbundige reclame-uitingen of glaswan
den met erboven verschillende oude geveltjes.
Ook dat is niet fraai.
Bij restauratieplannen moet een grondig bouw
kundig en historisch onderzoek gedaan worden
door de restauratie-architect, waarbij zoveel
mogelijk gelet wordt op de authentieke details.
Er bestaan verschillende vormen van restaure
ren: volledig reconstrueren of consolideren.
De laatste jaren wordt meestal gekozen voor
reconstruerende restauratie, met onderzoek in
de archieven. Soms moet het pand grotendeels
afgebroken worden om dan verantwoord de
oudste situatie te kunnen reconstrueren. Als
voorbeeld werd het Schielandhuis in Rotterdam
getoond, ontdaan van later toegevoegd pleis
terwerk en 19e eeuwse restauratietoevoegingen,
kortom in „oude" luister hersteld.
Drs. P. F. Vleugel
tweede secretaris
