Kadastrale Atlas van Zeeland 1832
Het Kadaster
De atlas
Evenals in Gelderland, Drenthe, Friesland en Noord-Holland is in Zeeland een begin gemaakt
met de uitgifte van kadastrale atlassen. Eind 1986 is met dit oogmerk de Stichting Kadastrale
Atlas Zeeland opgericht. Doelstelling van de Stichting is de vervaardiging van bronpublikaties
per gemeente in Zeeland van de kadastrale administratie per 1 januari 1832 (incl. het
bijbehorende kaartmateriaal). De afgelopen jaren zijn publikaties verschenen over Goes,
Kloetinge, Hulst, St.Jansteen, St.Maartensdijk, Scherpenisse, Stavenisse, Sint Philipsland,
Sluis, Retranchement, Heille, St.Anna ter Muiden, Veere, Gapinge, Vrouwenpolder,
Serooskerke(W) en Sint Philipsland.
Begin 1994 zal een uitgave over Bruinisse, Nieuwerkerk, Oosterland en Ouwerkerk
verschijnen.
Ons land kent sedert 1832 een landelijk Kadaster. Bij de invoering stonden twee
doelstellingen centraal. De eerste was om een rechtvaardige belastingheffing mogelijk te
maken. Tot 1832 was dit een gewestelijke en een lokale zaak met vele verschillen en
onbillijkheden. Het nieuwe landelijke systeem moest een uniforme heffing mogelijk maken.
Het tweede doel was om rechtszekerheid te scheppen met betrekking tot eigendommen en
andere zakelijke rechten op onroerende goederen.
Om deze beide doelstellingen te realiseren moest een omvangrijke administratie worden
opgebouwd, waarin alle latere wijzigingen konden worden verwerkt. De omstandigheden in
een bepaald jaar werden hiervoor als uitgangspunt genomen en dientengevolge is het huidige
systeem van het Kadaster nog steeds gebaseerd op de in 1832 opgetekende situatie. Alle
wijzigingen worden bijgehouden door de Dienst van het Kadaster en de Openbare Registers
van het ministerie van V.R.O.M.
In de atlas zijn alle kaarten van Bruinisse, Nieuwerkerk, Oosterland en Ouwerkerk in
folioformaat opgenomen zoals die in het begin van de 19e eeuw door de landmeters zijn
gemaakt. Op deze kaarten, die in originalis een afmeting hebben van 100 x 67 cm, zijn alle
kadastrale percelen ingetekend op een schaal van 1:2500 of 1:1250. Alle gronden, huizen,
schuren, erven, wegen en waterlopen hebben op de kaarten een eigen perceelsnummer. Iedere
gemeente is ingedeeld in secties die meestal bestaan uit meerdere kaarten. Zo telt Bruinisse 6
kaarten, Nieuwerkerk 19 kaarten, Oosterland 11 kaarten en Ouwerkerk 8 kaarten.
De kaarten gaan vergezeld van zgn. Oorspronkelijk Aanwijzende Tafels (O.A.T.'s). De
belangrijkste gegevens uit deze O.A.T.'s zijn in de atlas op overzichtelijke wijze samengevat in
acht kolommen: nummers percelen, eigenaars/zakelijke gerechtigden, woonplaats, beroep van
de eigenaar, cultuurtoestand, grootte percelen, klassering ongebouwde eigendommen en het
belastbaar inkomen van alle bezittingen. Alle gegevens zijn gerangschikt op nummer. Voorts
is het geheel voorzien van een alfabetische toegang op persoonsnamen.
