De naam van de eigenaar met de oppervlakte
van zijn land, de veldboeken en de verpondin
gen waren voor de administratie even onmis
baar als een betrouwbare kaart. Zulk een kaart
werd "ten verzoeke van de Hoogedele Heeren
van Bommenede zoo uyt observatie te velde als
bij overleveringe geparteerd ende tesamenge-
bragt bij mij ondergeschreven als geëxamineerd
ende geadmitteerd landmeter, voorts ten dele bij
mij zelve gemeten zijnde en ten dele bij op-
gevinge uyt de veldboeken en verpondingboe-
ken" enz. "Actum Zierikzee den 8 april 1730,
Isaak van der Weel."
Deze Isaak van der Weel was afkomstig uit
Dreischor, aldaar werd hij op 4 augustus 1680
gedoopt. In 1715 vestigde hij zich in Zierikzee
waar hij schoolmeester was. Zijn huis stond in
het Lange Groendal. Hij werd op 5 mei 1696
toegelaten als landmeter. Men zie E. Muller en
K. Zandvliet. Admissies als landmeter vóór
1811, Alphen aan den Rijn. 1987, p. 215.
Deze verwijzing dank ik aan de heer H. Uil,
archivaris te Zierikzee.
Naam en jaartal zijn duidelijk leesbaar op de
kaart in het Rijksarchief Zeeland te Middelburg
(depot inv. 75), maar helaas onleesbaar op een
zelfde oudere kaart uit de collectie Bodel Nijen-
huis in de Leidse Universiteitsbibliotheek (P 50
N 116). Beide kaarten hebben dezelfde afmetin
gen 170 x 240 cm., dezelfde polders en afbeel
dingen van Bommenee en Brouwerhaven in
fraaie kleuren. Het jaartal van de Leidse kaart is
zelfs met UV - lamp onleesbaar. Moest Van dei-
Weel in 1730 een nieuwe kaart maken wegens
nieuwe gegevens?
De voornaamste verschillen tussen de kaarten
van Leiden en Middelburg zijn:
L heeft bij de hofstede Oud Bommenede "de
Beloyse Kerk", een schuurkerk met blauwe dak
pannen.'1
M heeft ter plaatse alleen de hofstede van
Aaman Molenburg.
L heeft ten zuiden van de Dijk van Bommenede
in Zonnemaire slechts een schuur.
M beeldt op die plaats de kerk en verscheidene
huizen van Zonnemaire af (een van de oudste
afbeeldingen van Zonnemaire).
L heeft de naam "Vrouweverdriet" op de plaats
van het huidige Mon Genie.
M heeft niets.
Kaart L is te danken aan de cartofiel dr. J. T.
Bodel Nijenhuis 1797 - 1872) die een enorme
collectie kaarten en atlassen naliet aan de Leidse
Universiteit. Kaart M is door het Centraal Bu
reau Genealogie te Den Haag in 1979 aan het
RAZ geschonken.
Het stadsgezicht op Brouwershaven.
In sprekende kleuren zijn afgebeeld "zoals te
zien is van den Noord West Hoek van Beloys":
de Buitenstove (ook Zuidstoof of De Roos ge
heten); rechts van de Zuiddijkse poort ziet men
weer een meekrapstoof, de Binnenstoof (ook
Middelstoof of De Lelie geheten). De kerk heeft
de vlag in top, de laveie ten teken van de mid
dagpauze voor de arbeiders te velde. Het slanke
stadhuis naast de massale kerk en de Koorn
Mole: de Gragt omsluit de vesting. De "Speuy"
om de haven door te spoelen wordt omsloten
door de dijk om de "Speuy" en de Brouwers-
havense dijk, "daar het Roohuis gestaan heeft",
dit was de Leproserie (buiten de wal!).
Tussen de Poort Dijkse Poort en de Ooststove
(of De Lei) zijn de contouren van de Oostpoort
of Hevenpoort zichtbaar. Voor deze namen zie
men N. A. Deïst, Huisnamen in Brouwershaven,
p. 83 - 85 in 700 jaren Brouwershaven, 1985.
Universiteitsbibliotheek Leiden, collectie Bodel Nij
enhuis P 90 N 116
,.H JfKMJFf «Bi OotsCnvHWtó
«kil Jim' F
Mi 'lfM KMC» IS.
fit Bt'r~D;jkJ i<j
\vi, ih iim- pïjk.1
Kif»; l hiVifKj; en Si i h HUtAjm
-
456
