daar. In de notulen uit 1729 blijkt dat men bezig
was het meiland te beschermen tegen de
uitschurende werking van de zeestromingen al
daar, en daarmee ook de dijk zelf. In 1774 blijkt
een val opgetreden te zijn in het meiland. Hij
reikte zelfs tot in het groen van de dijk, dus op
het niveau waarop gras op de dijkshelling groei
de.
26 oktober 1764; een geschil tussen de Re
genten van het bestuur van de polder Schouwen
en de ambachtsheer van Bommenede over de
dijkettingen. De regenten beweerden dat een
bepaald stuk dijk altijd in het bezit van de etting
geweest was en de etting evenals van de andere
dijken in Schouwen aan hun toekwam.
Etting is het recht van beweiden.
14 mei 1762: Regenten schrijven aan de dijk
graven en gezworens over haaisels op de
wegen.
Fokker I blz. 3: "Vooral in de 18e eeuw vindt
men telkens vermeld dat vaarten moesten wor
den gedolven, wegen opgezond, daarop haaisel
gebracht enz.
Volgens vD is haaien: ongeduldig met een
voorbeen over de grond krabben door een
paard, en ook: grissen, naar zich toe halen. In de
andere geraadpleegde woordenboeken komt het
woord niet voor. Wel haakt Scherpenisse (A. Z.
G. 1938) in zijn artikel over haymannen even
aan op Fokker. Scherpenisse vermeldt nl. dat
heyen of haayen zeer hoge stukken schor
waren, die alleen bij de allerhoogste vloeden
nog onder liepen. De Heyplaat bij Rotterdam
was b. v. zo'n stuk grond en de Zeeuwse naam
Heyboer zou op dergelijke platen betrekking
hebben. Scherpenisse veronderstelt nu. dat men
van dergelijke, hooggelegen stukken buiten
dijkse grond kleizoden afhaalde om hiermee de
wegen te verhogen en dat deze grond haaisel
werd genoemd. Hoe dit ook zij, met haaisel
wordt in de notulen duidelijk bedoeld los mate
riaal. mogelijk bijelkaar geschraapt, dat op de
nog niet verharde kleiwegen werd gebracht.
1 juni 1770 werd besloten tot bedelving van den
watergang van de houten poppen tot den
Osseweg.
10 april 1778 werd t maaien van den zeedijk
van de Houten Poppen tot aan Flaauwersin-
laag verpacht aan Egge Lammers.
Volgens het WZD is een poppe een in een
knoop gelegde handvol halmen om een te maai
en vak aan te geven: 'n poppe zetten een vak
uitzetten voor de maaiers. Het is duidelijk dat
poppe in deze betekenis in de notulen wordt ge
bruikt. Maar wat is een houten poppe?
Fokker heeft in zijn boek "Schouwen voor 1600
deel F' op blz 277 de benaming Houten Poppen
ook vermeld. Volgens hem zou dit de naam zijn
van de buurt die op de grond van het voormali
ge Rengerskerke stond. Deze naam zou ont
leend zijn aan een paar schildwachthuisjes die
gestaan hadden bij een batterij, die hier vroeger
op de zeedijk was. Inderdaad hebben tijdens
oorlogstijden op verschillende plaatsen langs de
Schouwse zeedijk, zowel aan de Zuiddijk als
aan de Noorddijk schildwachthuisjes gestaan.
Het kan heel goed zijn, dat deze huisjes in de
volksmond Houten Poppen heetten en dat deze
plekken, waar deze stonden of gestaan hadden,
gebruikt werden als plaatsbepaling bij het uit
zetten van werkzamheden aan de dijk of de
watergangen.
Tot 1953 stond in deze omgeving een boerderij
die de naam "de 'oute poppe" droeg. Deze naam
stond met donker gekleurde pannen in het dak
van de schuur.(de Vrieze: Schouwen zoals het
was) Zie voor deze naam ook Kuipers: De
Houten Poppen, in het Mededelingenblad van
Stad en Lande van Schouwen - Duiveland nr.
49. april 1984.
Tenslotte zij vermeld, dat de naam "Stenen
Poppe" ook voorkomt midden op de muur in de
stadsgracht bij de Zuidwellepoort, bedoeld om
het zoute van het zoete water te scheiden, staat
een stenen paal. Deze moest verhinderen dat
vijandelijke soldaten via deze weg de stad bin
nen zouden komen.
21 augustus 1778: In verband met de groote
droogte en watergebrek werd besloten in een
gangbare staat te brengen de wippe, staande in
de Halve Maan buiten de Nobelpoort, en een
nieuwe wippe te maken in de breede vaate aan
de Kooiweg.
18 juli 1797: Besloten werd, ter voorkoming der
importante kosten, door Schouwen gedaan aan
wippen op verschillende waterputten, deze niet
meer te repareere. maar in plaats daarvan
planken te leggen.
Een van de betekenissen van wippe of wip is:
hefboom, kiptoestel om water uit een wel te
530
