gaven een impuls tot creatief ondernemerschap.
In Bruinisse werd de eerste Bond van Zeeuwse
Mosselkwekers opgericht, waardoor er van toen
af een vaste prijs voor de mosselen kon worden
bedongen. De goede oesters kwamen van de
banken van Flakkee, in eigendom van graaf en
gravin De Chambure uit Bergen op Zoom en in
pacht bij de Bruinissenaars.
Na verloop van tijd echter diende zich een ge
duchte concurrent aan: het andere Zeeuwse
mosseldorp Yerseke. De verwerkingsindustrie
maakte zijn entree. Bruinisse had de handicap,
dat de aansluiting op het internationale wegen
net richting België niet zo goed was als in
Yerseke. Bovendien besloot men in Yerseke om
handel en visserij op zondag gewoon door te
laten gaan. Bruinisse, met de handelaren van
streng Christelijken huize lieten de schepen op
zondag niet uitvaren. De Bruënëaers drijven op
zondag geen handel.
De concurrentiepositie van Yerseke werd steeds
sterker. In 1950 werd aan de Bruse handel bo
vendien een zware slag toegebracht dooi' een
parasiet in de mosselen. Een groot gedeelte van
de cultuur werd vernietigd, In 1957 werd de
Deltawet van kracht. Het eerst afsluitingspro
ject dat ter hand werd genomen, was het Veerse
Gat en later de Grevelingendam. Er was toen
nog geen sprake van een milieubeweging, die
zou kunnen protesteren om een afsluiting tegen
te gaan. Bovendien zat de schrik van de ramp
van 1953 er nog diep in en wilde men maar al te
graag meewerken aan een goede en veilige wa
terkering.
Een aantal mosselbedrijven ging over op de pa
lingvisserij. De Grevelingen was een meer ge
worden en de mosselpercelen en oesterbanken
van het vroegere open gebied gingen verloren.
De mosselkwekers die doorgingen, kregen
naast schadevergoeding andere percelen in de
Waddenzee toegewezen. Toen de plannen tot
het afsluiten van de Oosterschelde in zicht kwa
men. lieten de oesterkwekers zich uitkopen met
een schadeloosstelling door de overheid. Niet
wetend, dat de Oosterschelde open zou blijven.
Stoffel A. Jumelet bleef nauwlettend alle veran
deringen in zijn geboortedorp gadeslaan. Vele
gebeurtenissen registreerde hij in krantebe-
richten en andere journalistieke geschriften.
Begin dertiger jaren ging hij bij drukkerij Jan
van der Wal werken in Bruinisse. „Dat was een
bedrijf, waar je het vak nog echt goed leerde."
aldus Jumelet. „De school van Van der Wal
heeft later een aantal goede vakmensen afgele
verd. Ik deed er de boekhouding en was verte
genwoordiger in schoolboeken. Van der Wal
was van de Anti-revolutionaire partij en had de
Christelijke scholen uit de buurt als klant. Ik
ging daar op de fiets naar toe om orders binnen
te halen." Later werd Jumelet, naast zijn functie
van kassier van de bank, ontvanger-griffier van
de polder Bruinisse en hij runde daarbij ook
nog een eigen administratiekantoor.
Door zijn werk als politiek verslaggever raakte
hij betrokken bij de dorpspolitiek. „Je bent er
toch altijd bij. zeiden ze tegen me, dus je kan
net zo goed in de gemeenteraad gaan zitten.
Dat is wel makkelijk." Zodoende werd hij in
1958 in de gemeenteraad gekozen voor de
CHU. Hij bleef raadslid tot 1976 en bezette van
1966 tot 1976 een wethouderszetel, de laatste
twee jaar als waarnemend burgemeester.
En dan de Nederlands Hervormde Kerk van
Bruinisse, daar is zijn hele leven mee verweven.
Vanaf 1931 was hij actiefin het jeugdwerk.
Eind dertiger jaren was hij mede-initiatiefnemer
tot de bouw van het Nederlands Hervormd
Jeugdgebouw en administrateur ervan. Van
1948 tot 1974 was hij ouderling in de kerk en
van 1958 tot 1974 scriba van de classicale ver
gadering van de classis Zierikzee. Van 1964 tot
1974 Visitator Provinciaal van de Nederlands
Hervormde Kerk in Zeeland.
Vol trots vertelt hij, hoe zijn dorp er weer bo
venop krabbelde na alle tegenslagen.
„Bruinisse, de poort naar de Grevelingen" werd
de nieuwe slagzin toen Bruinisse de koers naar
recreatiegemeente inzette. De angst van de on
dergang na de afsluiting van de Grevelingen
was voorbij. Bru zette een nieuwe toon als gast
vrij dorp voor mensen die even op adem willen
komen. ..Bij de viering van het 500-jarig be
staan in 1967 heeft Bruinisse ontzettend veel
aandacht in de pers gekregen. Dat was meteen
608
